Strona:Z powodu jubileuszu profesora Duchińskiego.pdf/46

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
37

wością rumuńską, Grecji z narodowością grecką, Serbji z narodowością serbską itd. Ale bo też w umysłach, zamierzających wprowadzać na obcym gruncie austryjackim prawo 19 lutego (2 marca) 1864 r. (ukaz Aleksandra II. o uwłaszczeniu włościan w Królestwie Polskiem)[1], sprzeczności tego rodzaju muszą się godzić z wielką łatwością. P. Duchiński jest o tyle łaskawszy, że w swojej Europie zachodniej uznaje różne narodowości. Tylko na wschodnim krańcu tej Europy zachodniej ma istnieć jedna nierozdzielna narodowość polityczna, tj. narodowość polska, obejmująca w sobie Polskę, Litwę i Ruś, — stosownie do dziedzicznej recepty. — Różnica więc dwóch teorji polega na tem, że „słowianofile“ wzmiankowanej grupy opierają się na obecnych urządzeniach polityczno-administracyjnych oraz na coraz bardziej rosnącym apetycie anneksyjnym czyli zaborczym, p. Duchiński zaś na przeszłości fantastycznej i na przyszłości jeszcze fantastyczniejszej.

P. Duchiński stoi o tyle wyżej, że u niego ludy europejskie nie wyprawiają szprynców horyzontalnych i wertykalnych, gdy tymczasem podobne ćwiczenia ekwilibrystyczne miewają miejsce w dziełach, wychodzących z obozu wynalazców szóstej części świata[2].

  1. Zob. „Объ историческомъ изученіи греко-славянскаго міра въ Европѣ. Изслѣдованіе Владиміра Ламанскаго. С.-Петербургъ. 1871,“ str. 41.
  2. Ażeby mnie nie posądzono o przesadę albo może nawet o fałszywe świadectwo przeciwko bliźniemu swemu, przytaczam dosłownie odnośne miejsca z jednego z obszernych dzieł wzmiankowanego wyżej obozu, a mianowicie z rozprawy doktorskiej „Объ историческомъ изученіи греко-славянскаго міра въ Европѣ. Изслѣдованіе Владиміра Ламанскаго. С.-Петербургъ. 1871“ (str. IV i 316). Otóż na str. 9 czytamy: „Съ тѣхъ поръ всѣ вертикальпыя и горизонтальныя столкновенія внутри Романо-Германскаго міра всегда бывали войнами внутренними, междо-усобными, и, ослабляя Европу, были полезны Россіи и вообще міру Греко-Славянскому“. Na str. 15: „въ продолженіе всей средней и новой исторіи христіанско-Арійскаго человѣ-