p. D. chciał się zastanowić nad historją Europy zachodniej, znalazłby tam we Francji np. Burbonów przedrewolucyjnych (Ludwik XIV itd.), w Rzymie długi szereg cezarów, zresztą prawie wszędzie przez pewien czas coś bardzo podobnego do tego, co się wydaje naszemu historjozofowi tak specyficznie turańskiem. Powinien by także wiedzieć p. D., że wyraz słowiański (południowo-słowiański i ruski) car rozwinął się przez skrócenie z cesár (cesarz), które znowu nie jest niczem innem, jak późniejszą modyfikacją Cezara (Caesar), w niemieckiej przeróbce Kaisar, Kaiser. Ani chanów, ani szachów u Turańczyków Europy wschodniej wcale nie spotykamy. Kto wie zresztą, czy nawet zwykli czysto azjatyccy chanowie przewyższają co do despotyzmu takiego np. czystego „aryjczyka“, jak Napoleon I., albo też bohatera, do którego modlił się ciągle p. D., Napoleona III. Z drugiej strony należałoby zwrócić uwagę na Japonję, na różnorodne formy rządów u czysto „turańskich“ ludów azjatyckich itd., a z pewnością nie możnaby ich było pakować do jednego worka ze wschodnio-europejskim „caratem“, w przeciwstawieniu do wszystkich razem wziętych form zachodnio-europejskich, charakteryzujących państwa „aryjskie“. — Jak inne objawy życia uspółecznionego, tak i formy rządu ulegają stopniowym zmianom. Każda forma rządu możliwą jest w pewnym czasie przy pewnym stanie społeczeństwa u każdego narodu. Pewne jej odcienie zawisłe są od warunków geograficznych, ekonomicznych itp., jako też od przeszłości narodu. Pochodzenie zaś plemienne najmniejszą tu chyba odgrywa rolę. Węgrzy w Azji, a Persowie w Europie posiadaliby zapewne całkiem inną formę rządu, aniżeli ta, do której obecnie doszli. Z aryjskością i turańskością forma rządu w każdym razie nie ma nic do czynienia. — Przy tem wszystkiem należy zwrócić uwagę na tę okoliczność, że gadalnie (parlamenty) nie są tak dalece wynalazkiem wyłącznie zachodnio-europejskim lub też „aryjskim“, i że nie od nich jedynie zależy zbawienie ludzkości. Jakie imponujące znaczenie miewają czasami gadalnie aryjskie, najlepiej to widać na dzisiejszym „Landtagu“ pruskim i na „Reichstagu“ niemieckim. Dobroczynne zaś skutki wielce
