Strona:Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska.djvu/04

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Naoſtatek co do Trzeciego Rzędu, poſpolitych oſob wieyſkich, należy: Wſić w prawdzie lub dziedziny na dalſze rzędy podzielone nie bywaią lecz względem tych, co na nich mieſzkają, niżey położone Cztery Rzędy ſtanowią ſię, i należą.

Do I. Rzędu

Maiętni, między któremi Staroſtowie i Urzędnicy, Sołtyſi dziedziczni i lenni także Kaczmarze dziedziczni i Arendarze Młynarze, Piwowarowie, byle na ſłużbie Pańſskiey nie będący, Owczarze, Maiętni oſiedli kmieciowie, ktorzy co rok 50. Talerow twardych i więcey poboru dawaią, i maiętni Handlerze, karczmarze, iako i Arendarze Folwarków Pańſkich, Poborcy, Włodarze Gburzy lenni, Łodziarze.

Do II. Rzędu

Drudzy Siedlacy, Gburzy, Rzemieślnicy, drobnieyſi Handlerze i Kramarze, wolni, Woyci, Młynarze w młynach mnieyſzych iako i na wiatrakach, Owczarze podleyſi. co jedno do 500. owiec a między nimi i ſwoie paſą. i inſi Piſarkowie goſpodarſcy i ſpichlerzowi, Gaiowi i tym podobni

Do III. Rzędu

Zagrodnicy wyborni i drudzy, chałupnicy, komornicy; w Pańſkiey barwie chodzący i drudzy czeladnicy, iako to Myśliwcy, Piwowarzy, Kucharze, Ogrodnicy, Krawcy, ſtangreci albo woźnicy; Potym też tu należą na Auzcugach[1] mieſzkaiący albo Ktorzy ſprzedawſzy ſtatki kontrakt o dożywocie przy wolnym mieſzkaniu uczynili.

Do IV. Rzędu

Chyźnicy[2] i wſzelka czeladź tak na Folwarkach iako i u Poddanych, owczarzow i gdzie indziey Przyczym i to wiedzieć: Ze ſynowie i corki Goſpodarzow, poki ſwego właſnego nie maią pożywienia, względem ślubu i chrzcin nie podług Rzędu Rodzicow ſwoich, lecz iedno podług Rzędu IV. iako czeladnicy takſowani być powinni Gdyby zaś za cztery niedziele po ożenieniu ſię, właſne pożywienie zakupić albo inſzym ſpoſobem przyiąć chcieli, tedy Plebanowi Takſę Stolæ podług owego Rzędu, do ktorego od nich nabyty żywienia ſię ſpoſob albo Profeſſya należy, bez wſzelkiego odporu oddać powinni.
Po tych tedy wyżey pomienionym ſpoſobem uczynionych podziałach, a tudzież mocno założonych Fundamentach iuż teraz naſtępuie Takſa dla każdego Rzędu ſamego.

I. Od ślubu, zapowiedania i wprowadu al.[3] wwodzin.
Tal. Tward Czeſk:[4] Den.[5]
I. Oſoby Szlacheckie i wyżßego ſtanu dawaią
W Rzędzie I. Plebanowi 5
i Ofiarę
Kiedy ſię zaś ślub extra Parochiam[6] odprawuie do ſtaie Pleban miaſto ofiary nie uczynioney 2 15
Poſługaczom Kościelnym 1
Lecz ci nie doſtaią ofiary, i tak też, gdy ſię ślub extra Parochiam odprawuie miaſto niey żadnego equiwalentu
W II. Rzędzie.
Plebanowi 2
i Ofiarę.
Kiedy ſię zaś ślub extra Parochiam odprawi, miaſto niey 1
  1. Przypis własny Wikiźródeł Auzcug, właśc. Auszug (niem.) — wyprowadzka.
  2. Przypis własny Wikiźródeł chyźnik — chałupnik, biedny chłop, zwykle bezrolny; zob. Józef Franciszek Królikowski, Proste zasady stylu polskiego..., Poznań 1826, s. 46.
  3. Przypis własny Wikiźródeł al. — skrótowo: albo.
  4. Przypis własny Wikiźródeł Czesk. — zapewne grosz praski.
  5. Przypis własny Wikiźródeł Den.denar.
  6. Przypis własny Wikiźródeł extra Parochiam (łac.) — poza parafią.