Strona:Wolski Zygmunt, Dowgird Tadeusz - Pisanki, jajka malowane wielkanocne.pdf/4

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.
PISANKI.

 Zachęceni niezwykle pomyślnemi skutkami odezwy o pisankach, umieszczonej w Nr. 328 Tyg. illustr. z r. 1889 i w Nr. 1243 Kłosów z tegoż roku, ośmielamy się powtórzyć tu tęż odezwę, z niektóremi zmianami i uzupełnieniami.
 Ze świętami Wielkiejnocy w ścisłym związku znajduje się zwyczaj farbowania ozdobnie jaj kurzych. Zwyczaj ten, rozpowszechniony w całej Słowiańszczyznie (a są ślady, że znanym był i w niektórych krajach zachodniej Europy), dzisiaj w niektórych miejscowościach Polski podobno zanika. Póki więc czas jeszcze, chcielibyśmy zwrócić uwagę ludzi dobrej woli na znaczenie pisanek i przy pomocy okazów, rysunków i opisów zachować je od nieuniknionej zagłady.
 Ciekawe, a co większa ważne są pisanki:
 a) Co do formy rysunku, jako wzór smaku ludowego, jako pierwociny ornamentyki, może zapożyczonej, a może naszej rodzimej; lecz o tem moglibyśmy na pewno sądzić, mając większy zasób materjałów.
 b) Co do treści rysunku, wskazującego nieraz na prastarą sztukę przedchrześcjańską.
 c) Wskutek połączonych ze zwyczajem malowania jaj różnych wierzeń i podań religijnych.
 Obecnie pisanki, a szczególnie polskie, są bardzo mało zbadane; mianowicie oprócz kilku artykułów wielce zasłużonego na polu ludoznawstwa polskiego Oskara Kolberga, kilkunastu wzmianek w pracach ludoznawczych innych badaczy i specjalnej rozprawki p. Seweryna Udzieli: Piski w mieście Ropczycach i okolicy (Tarnów 1888) niema w naszem piśmiennictwie nic zgoła, a to do należytego zbadania przedmiotu nie wystarcza: dla tego, śmiemy udać się z prośbą do wszystkich miłośników rzeczy swojskich o łaskawe odpowiedzenie na kilka pytań niżej podanych.
 1. Czy w zamieszkanych przez nich miejscowości lub sąsiedniej znany jest zwyczaj malowania jaj? Czy w danej okolicy istniał dawniej zwyczaj przygotowywania pisanek, a dziś zarzucono go, od jak dawna i z jakiego powodu?
 2. W jakim czasie tem się zajmują, tj. czy podczas wielkiego postu, czy w wielkim tygodniu, czy też świątecznym?

Źródło: „https://pl.wikisource.org/w/index.php?title=Strona:Wolski_Zygmunt,_Dowgird_Tadeusz_-_Pisanki,_jajka_malowane_wielkanocne.pdf/4&oldid=2901072”