Strona:Wincenty Pol - Pieśni Janusza.djvu/97

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
95

Ale na Boga! o, mam ja kord jeszcze,
Mam i łosiówkę[2], i Barskiego ducha[3],
I starość serca nie ujęła w kleszcze,
A źrebiec ręki wprawionej posłucha.       40
To starym paskiem świętego franciszka[4]
Owinę rękę i stawy przewiążę,
Wyruszy Powiat, i ja za nim zdążę.
A czyjaś duma niech się potem ciska!       44
Jestem Chorążym, chociaż niema Króla!
A, com raz wyrzekł, tego nie odmienię;
Niech więc stanowi Chorążego wola.
No, w imię trójcy! pisz waść zalecenie!“       48

panowie bracia, szlachta i magnaci!
Na kim, Panowie, grzechy ciążą stare,
Kto się zamłodu widział z Targowicą[5],

  1. felpa (niem. der Felbel), materja jedwabno-wełniana.
  2. w. 38 Łosiówka: strój Barskich Konfederatów, łosiowa kurta amarantową felpą[1] obłożona i wewnątrz wybita. (Obj. poety).
  3. Barski duch = duch Konfederatów Barskich.
  4. w. 41 Pasek Swiętego Franciszka, biały z cienkich nici z ogórkami, który dopiero po poświęceniu dawano. Naonczas pasek ten miał swą zupełną wagę, gdy go ksiądz z zakonu św. Franciszka przez rok cały na sobie nosił. Częstokroć były z nim dawane pargaminy z modlitwami i historją paska, napisaną zwykle przez jakiego pustelnika misjonarza. Do paska takowego były pewne ćwiczenia religijne, posty i modlitwy przywiązane. Szedł on spuścizną od ojca do syna. Przez świętobliwych kapłanów wielokrotnie poświęcany i ocierany o święte obrazy, uzdrawiał cudowną mocą niemoc w krzyżach, łamania gośćcowe it. p. słabości, wzmacniał nawet stare kości, gdy nim takowe przewiązano. Szlachcic stary powiadał mi, iż na takowy pasek można było djabła ułowić i wyexorcyzmować; dlatego też dla odwrócenia pokusy wieszano go pod kotarą w głowach, obok relikwij i świętych obrazów, zwykle tam umieszczonych, a ksiądz bernardyn rzekł mi pewnego razu: „Po zdradzie i rozbiorze Rzpltej, paski św. Franciszka mężczyznom już nie pomagają, niewiastom zaś przy rozwiązaniu skuteczną jeszcze dają pomoc.“ Najjaśniejszej Rzeczypospolitej Polskiej Ojcowie święci corocznie po kilka tysięcy takowych pasków przysyłali. (Obj. poety).
  5. w. 51 z Targowicą. Mowa tu o Konfederacji Targowickiej w roku 1792