Strona:Walka o Poznań (1306-1312).djvu/11

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

przybył do Śląska i tam się osiedlił[1] — był on więc także Ślązakiem i w imieniu synów Henryka sprawował rządy. Przeszły tedy najgorsze dla nich pierwsze miesiące — a nikt się nie pokusił o oderwanie Wielkopolski od Śląska.

Następny rok 1311 przechodzi również bez zmiany. Ani Łokietek nic nie przedsiębierze, ani rycerstwo działa na swoją rękę. Sprawy idą swoim torem, różni ludzie kapują i sprzedają, lokują wioski na prawie niemieckiem i nic poza tem. Książęta głogowscy nie pojawiają się na ziemi wielkopolskiej wcale, ani też niemasz najmniejszych śladów rządów Łokietka, choćby z Krakowa. Dopiero coś nowego przynosi rok 1312. Zaraz na jego początku w lutym postanowili synowie Głogowczyka podzielić się ojcowizną[2]. Dzielą ją oni na dwie części równe, do jednej należy Kalisz, Gniezno i Oleśnica — do drugiej należą Poznań i Żegań — pierwszą zatrzymują Henryk, Jan i Przemko, drugą dostają Bolesław i Konrad. Działy te są bardzo szczegółowe; każde miasto, każdy gród ze swoim powiatem są wyliczone i opisane. Między innemi jest też Nakło i Konin, o których wiemy, że nie należały ani do nich, ani do ich ojca, lecz do Władysława Łokietka, z czego możnaby wnosić, że się dzielą tem, czego nie mają. Tak jednak nie jest. Następuje bowiem zaraz warunek, że w ciągu roku trzej pozostali bracia winni postawić stu mężów zbrojnych, aby te grody odzyskać i oddać temu, który je dostał — a więc nie są to wcale działy „na pergaminie“! Nie jest to majątek, do którego tylko pozostały tytularne prawa, ale własność, mniej może pewna niż Śląsk — ale przecież własność, którą się jeszcze posiada i którą się nie na pergaminie tylko rozporządza. W związku z tem w maju 1312 roku spotykamy znowu starostę poznańskiego z poręki śląskiej. Jest nim Gunter[4], zdaje się, ten sam, co ów tutor

  1. Regesten IV, n. 3255, rok 1312 i str. 342; oraz Knothe: Die ältesten Siegel des Oberlausitischen Adels. 1891, str. 9. Jest to bardzo prawdopodobna hipoteza co do pochodzenia starosty Wolframa. Dwóch zresztą Wolframów v. Pannewitz występuję współcześnie w dokumentach głogowskich. Wolfram kasztelan sprotawski i ów Wolfram Rudy. (Por. Regesten IV n. 3099, 1310, 3096, 1310, 3200, 1311 i inne). Prócz nich wprawdzie występuje także współcześnie trzeci jeszcze Wolfram v. Kemnitz (por. Regesten IV, n. 2819, 1304, n. 3420, 1314). Ten jednak nie pochodzi z głogowskiej dzielnicy.
  2. Heussler: Urkundenbuch des Fürstenthums Oels. 1883 str. 148. Por. też Regesta IV n. 3255. — Tekst Heusslera jest wedle najstarszej kopii. Dokument ten jest także ogłoszony drukiem w Kodeksie Wielkopolskim T. II n. 952.
  3. Przypis własny Wikiźródeł Errata zamieszczona w publikacji Zdrada Wincentego z Szamotuł strona 28
  4. Regesten IV n. 3281. Ilgen. Nach 8 Mai (post d. b. Stanislai Martiris) 1312. Gunther Hauptmann v. Posen. W żaden sposób nie można przypuścić, aby on