Strona:Walery Eljasz-Radzikowski - Wspomnienie o schroniskach nad Morskiem Okiem.djvu/12

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Pogorzelisko dwóch schronisk Tow. Tatrz. na wyniosłej grobli smutne czyni wrażenie, dopóki go nie usunie budowa nowej na tem miejscu gospody. Ileż to wspomnień łączyło się z jego ścianami i dachami, pod któremi tłumy polskiej inteligencyi znajdowały ochronę na noc lub wśród słoty. Narzekali wszyscy na owe chałupy, a przecież w nich goście tatrzańscy delektowali się przepysznym obrazem, jaki się im nasuwał pod oczy z ganku schroniska.
Gościniec krajowy dosięgnął wreszcie brzegu Morskiego Oka w końcu lata 1902, a tem samem umożliwił Tow. Tatrzańskiemu budowę dworca nowego na starem miejscu, który to w kształcie postępowej, ogniotrwałej gospody ma niebawem stanąć na użytek publiczny.
Nie od rzeczy będzie przy wspomnieniu o budynkach, które się kiedykolwiek znajdowały na tem uprzywilejowanem wzniesieniu u brzegu Morskiego Oka, podać wiadomość o innych też śladach ludzkiej fundacyi w najbliższem sąsiedztwie. Tu to stała piramida wykuta z kamienia z umieszczonym w niej na szczycie krzyżem żelaznym z Ukrzyżowanym Jezusem. Pod nim na tablicy był napis:

Hic non plus ultra, non supra,
Nisi in cruce D. J. J. Chr.
1823.

Pomnik ten sprawiono na pamiątkę bytności przy Morskiem Oku świeżo utworzonej dyecezyi tarnowskiej, biskupa Grzegorza Zieglera i zapewne jego kosztem. Tak go opisuje A. Grabowski w swojej wycieczce do Tatr, odbytej przed r. 1830. Późniejsi podróżnicy tatrzańscy w swoich opisach mówią o istnieniu krzyża z figurą Chrystusa nad brzegiem Czarnego Stawu, co dotąd zwykliśmy byli uważać za pomyłkę lub stosowanie nazwy Morskiego Oka do Górnego Jeziora. Tymczasem ze wspomnień drukowanych w Przyjacielu ludu Lesznieńskim z r. 1842. można było wnosić, że ów krzyż żelazny z postacią Chrystusa z datą r. 1823 i literami G. Z. był nad Czarny staw przeniesionym od Morskiego Oka.
Ostatecznie zapiska Andrusikiewicza wyżej zacytowana przy wzmiance o budowie pierwotnego schroniska nad Morskiem Okiem zawiera też w dalszym ciągu owej księgi gościnnej