Strona:Walerian Kalinka - Jenerał Dezydery Chłapowski.pdf/80

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

i panujący nad sobą, nie umiał jednak ukryć pewnej niecierpliwości, kiedy mu gadano o rzeczach pustych, zajmując czas bez potrzeby. Pojąć łatwo, że to wielu ludzi do niego zrażało, u nas zwłaszcza, gdzie niemal każdy miał tyle godzin do zbytku i każdy szukał okazyi, jak czas zabić na gawędzie, przy kartach lub kieliszku. Później dopiero oswojono się z takiemi dziwacznemi jak mawiano, zwyczajami; niejeden wkońcu przyznał, że nie były złe i poszedł za jego przykładem.
Przy pracy ciągłej i starannym dozorze rosło gospodarstwo. Skutkiem zaprowadzonego płodozmianu, osuszenia pól, naprawy łąk, ulepszonego chowu bydła i owiec, podwoiły się i potroiły w ciągu lat kilku dochody. Tak np. dochód owczarni, ze sprzedaży owiec i wełny podniósł się z 18 do 40 kilku tysięcy zł.; dochód obory, ze sprzedaży masła i sera urósł od 7 także do 40 tysięcy, podobnie i w innych gałęziach. Wprawdzie i nakłady powiększyły się znacznie, lecz ostateczny rachunek okazywał się nader świetnie. A że, pomimo wzrostu majątku i percepty, Chłapowski nie odstępował w niczem od swego sposobu życia i wszelkich niekoniecznych zabraniał sobie wydatków, że do kąpiel nie jeździł, balów i obiadów nie wyprawiał i w operacye giełdowe nie wdawał się nigdy, przenigdy, — mógł przeto wierzycielom nietylko z procentów regularnie się uiszczać, ale i z kapitałów niebawem coś upłacać. — Mieliśmy w ręku wykaz jego długów z owej epoki i mniemamy, że nie będzie rzeczą zbyteczną, dla uzupełnienia tego obrazu, przytoczyć choćby jeden rachunek z wierzycielką, której w r. 1817 był winien 126,000 kapitału i około 7,000 zaległych procentów. Już w dwa lata później oddał procent zaległy; a w cztery lata od objęcia gospodarstwa zaczął spłacać na kapitał, zrazu po 4, po 6 tysięcy, później kilka razy po 20,000, aż nakoniec 15 lipca 1829 r. zapłacił resztę w sumie 21,940 i napisał, z niemałą zapewne dla siebie pociechą, w rubryce tego długu wielkie 0. Takieżsamo zero znalazło się wcześniej lub później, lecz w tej jeszcze epoce jego życia, przy nazwisku innych wierzycieli, tak że przed rokiem 1830, z wyjątkiem nieznacznych