Strona:Walerian Kalinka - Jenerał Dezydery Chłapowski.pdf/57

wytrawnego dowódzcy, rozbił on i zmusił do ucieczki trzy kolei pułki rosyjskie: dragonów, huzarów i kozaków, i piechocie francuskiej otworzył wolną drogę. W ostatniej szarży pękł obok niego granat i jednym odłamem uderzył go w prawe ramię. Poczuł zaraz ból mocny, ale z konia nie zsiadł, dopiero pod noc, gdy wszystko ucichło. Zmęczony całodziennym bojem, ze zgniecionem ramieniem, osłabiony był bardzo, ale doznał wielkiej pociechy. Nadjechał ze sztabu głównego jenerał Krasiński, dowódzca całego pułku i ściskał go i dziękował mu za te świetne szarże, które żołnierzy jego wobec całej awantgardy okryły chwałą. Przyszli i francuscy jenerałowie gwardyi: Walter, Lefebvre, Le Tort i winszowali mu serdecznie. Jenerał Walter temi słowy doń się odezwał: „Jeśli kto waleczniejszy od nas, jeśli jest kto, co się lepiej bije od Francuzów, to chyba wy, Polacy.“ „Trzeba mieć, mówi Chłapowski, wysokie uczucie swojej własnej dzielności, aby drugim przyznać pierwszeństwo“.
 Z ręką spuchłą i obłożoną bandażami Chłapowski szedł dalej razem z armią, która posuwała się naprzód. Francuzi obsadzili Wrocław, zajęli Lignicę i już tylko kilka mil oddzielało ich od polskiej granicy. Wkroczyć do Księstwa, połączyć się z księciem Józefem, który z 16-tysięcznym korpusem stał w Krakowie, podać rękę załogom polskim rozstawionym w fortecach i odpierającym mężnie nieprzyjaciela, jednem słowem, z nad Elby przenieść znów wojnę nad Wisłę, oto co w tej chwili otwierało się przed Francuzami. Jenerał Bonaparte byłby zapewne chwycił się tego planu, ale cesarz Napoleon już się na to nie odważył; wolał traktować o pokój z Rosyą, on ile podobna walki unikał; i przyznać też trzeba, że go nie zachęcali do dalszej wojny marszałkowie francuscy, obsypani dostojeństwami i pragnący używać dostatków, spoczynku. W Neumark Cesarz wyprawił Caulincourt’a do Aleksandra z propozycyami pokoju; Chłapowskiemu polecono eskortować francuskiego ministra. Przybyli do Pleswitz, gdzie ich oczekiwali ze strony rosyjskiej jenerał Szuwałow, z pruskiej Cleist. Razem z Caulincourt’em wysłany był sekretarz cesarski Fain, który Chłapowskiego