Strona:Walerian Kalinka - Jenerał Dezydery Chłapowski.pdf/15

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
§1.
Kampania pruska (1807).

Dezydery urodził się w dziedzicznej Turwi (1788 r. 23 maja) z ojca Starosty kościańskiego i matki, Urszuli z Moszczeńskich, wojewodzianki inowrocławskiej. Ojciec w młodości lat kilka bawił w Paryżu i wrócił stamtąd, jak podówczas niemal wszyscy Polacy, z nader wykwintnem ułożeniem, lecz z niemałym pociągiem do wygodnego życia; prędko usunął się od spraw publicznych i mieszkał na wsi spokojnie. Matka, niewiasta wielkiej piękności, przytem gorących patryotycznych uczuć, umiała je zaszczepić w swym synu. Odumarła go wcześnie, lecz przed śmiercią oddała mu wielką usługę, powierzając go kierunkowi x. Steinhoffa, emigranta francuskiego, kapłana rzadkiej pobożności i gruntownego wykształcenia. — Dezydery posłany do szkół pijarskich w Rydzynie, celował szczególnie w matematyce, a do żołnierki okazywał chęć nieposkromioną. Bacząc na to jego usposobienie ojciec, umieścił go w czternastym roku w pułku dragonów imienia jen. Bruesewitza, którego kilka szwadronów stało załogą w Kościanie i Szmiglu, a zarazem wyrobił mu wolność, że mógł jako kornet (kadet) pułkowy uczyć się w Berlinie, w akademii artyleryi. Na pensyi francuskiej, gdzie go w Berlinie pomieszczono, zapoznał się Dezydery z dwoma Francuzami, synami księcia Caraman, którzy z nim kolegowali, a zawiązana tam przyjaźń dotrwała między nimi aż