Strona:Wacław Lipiński, Szlachta na Ukrainie (1909).djvu/25

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

z wierzchu inteligencji, przyjął szersze wśród tej inteligencji rozmiary. W nauce wyraził się on studjowaniem historji i przeszłości swego narodu, badaniem jego życia obecnego, skrzętnem wreszcie zbieraniem wytworów nadzwyczaj bogatej ludowej poezji ukraińskiej. A jednocześnie z tą mrówczą pracą cierpliwych badaczy dziejów zamierzchłych, z tworzącem się dziełem wielkiem gorących miłośników Ludu, odgrzebujących we wnętrzu jego, zatraconą przez warstwy wyższe — Duszę Narodu, rozwijała się i wkrótce kwiatem bujnym w»Dumach« Szewczenki za! kwitła literatura ukraińska, odtwarzająca życie zmartwychwstałego Łazarza; literatura, która, sama z kolei kładąc swe piętno na kształtowaniu się nowoczesnej duszy ukraińskiej, odegrała tak wielką, przemożną rolę w dziejach odrodzenia narodu.

Jako sąd postronny, przytoczę tu zdanie o literaturze ukraińskiej polskiego pisarza p. Jana Bełcikowskiego z jego artykułu pod tytułem: »Sto lat rozwoju literatury ukraińskiej«[1].

»Dzięki wprost podziwu godnej jednorodności geniusza literackiego Ukrainy — mówi p. Bełcikowski — w literaturze tej imponuje najbardziej pewna granitowa wytrzymałość, jakaś zacięta solidarność istnie gromadzkiej, wiecowej natury między nowymi a dawnymi laty. Stąd piękno tego »ognia łzy« nie w oddzielnym leży utworze, nie na jednym spoczęło człowieku. Piękno tej odradzającej się idei Siczy-monasteru w owej anielskiej wierności prawu świętemu, utajonemu w ludzie«. Mówiąc zaś o Szewczence, powiada p. Bełcikowski: »Nową epokę w rozwoju literatury ukraińskiej stanowi działalność Szewczenki. Potęgą swego wielkiego talentu, ten jak go nazwano »ostatni kobzarz i pierwszy wielki poeta nowej wielkiej literatury świata słowiańskiego«,

  1. Literatura i Sztuka (dodatek do warsz. »Nowej Gaz«) N. 18, 21 czerwca 1908 r.