Strona:Władysław Sterling - Dziecko histeryczne.pdf/7

a 6-ym rokiem życia. Francuska szkoła neurologiczna uznaje nawet przypadki histerji u ssawców, jakkolwiek obserwacje takie należy traktować z wielką rezerwą.
 Zakres przejawów histerji dziecięcej jest tak rozległy, że analiza ich całokształtu przekroczyłaby ramy niniejszej charakterystyki. Dla zorjentowania się w tej różnorodności i bogactwie zjawisk chorobowych — niezbędne jest dokładne uświadomienie sobie, co należy pojmować pod nazwą dziecka histerycznego — innemi słowy, niezbędna jest ścisła definicja histerji. Wbrew panującym wśród publiczności najzupełniej opacznym poglądom, które zbyt pochopnie przylepiają etykietkę histerji do wszelkich niezrozumiałych przejawów usposobienia i charakteru ludzkiego, histerja jest ściśle określonem zaburzeniem układu nerwowego, którego pochodzenie w odróżnieniu od licznych organicznych, a więc związanych materjalnemi zmianami układu nerwowego zachorzeń, jest natury wyłącznie psychologicznej. To znaczy, że histerja drogą pewnych, jeszcze niedokładnie dotąd zbadanych procesów psychicznych stwarza nienormalny sposób reagowania dziecka, przyczem łatwo daje się stwierdzić szereg płynnych stanów przejściowych pomiędzy dzieckiem normalnem a histerycznem. Już bowiem w warunkach normalnych istnieje bardzo ścisły związek pomiędzy sferą psychiczną a cielesną, a przedewszystkiem wybitny wpływ wzruszeń na powstawanie objawów cielesnych. Szwajcarski uczony, Dubois, poświęcił bardzo subtelną analizę temu związkowi, wykazując, do jakiego stopnia już w warunkach fizjologicznych wahania wzruszeniowe powodują powstawanie objawów cielesnych. Każdy z własnego doświadczenia wie, że uczucie wstydu powoduje zaczerwienienie, uczucie strachu — zblednięcie, uczucie wesołości — specjalny układ mięśni twarzy, uczucie smutku — wydzielanie łez, uczucie obrzydzenia — skłonność do wymiotów, uczucie strachu — porażenie człon-