Strona:Władysław Abraham - Organizacja Kościoła w Polsce do połowy wieku XII.pdf/36

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

ś. Wacław zaczął budować kościół św. Wita[1], nic więc dziwnego, jeśli Dobrówka fundując świątynie w Polsce, tegosamego wezwania użyła. Wpływ Korbei na Czechy w tym czasie zupełnie jest nieznanym, dopiero biskup praski Tiaddag (w l. 998—1017) był Korbejczykiem, a więc trudno w owem wezwaniu widzieć bezpośrednie oddziaływanie Korbei. Przeciwnie niektóre ślady historyczne, pomijając nawet podniesione właściwości charakterystyczne najdawniejszego naszego rocznika, w inną skłaniają nas stronę, w kierunku klasztoru fuldajskiego. I w tym klasztorze przechowywano ze czcią relikwie św. Wita i poświęcono mu ołtarz, gdyż część ciała tego świętego sprowadził do Fuldy opat Huoggi w początku X. wieku[2]. Klasztor ten potężniejszy od Nowej Korbei, nieustępujący jej pod względem ruchu umysłowego, bliższym był Czech i może właśnie w owem wezwaniu kościółka Wacławowego przechowały się wpływy cudów relikwii św. Wita w Fuldzie, niedawno tam przyniesionych. Jeśli już mamy o wezwaniach mówić, to nie należy zapominać, że najstarszym wedle tradycyi ma być w Krakowie kościół ś. Salwatora. Nie ma potrzeby dla wezwania tego szukać wpływów wschodnich, bo głównym tytułem kościoła w Fuldzie był właśnie tytuł św. Salwatora[3]. A wreszcie z innych kościołów polskich katedra wrocławska i starsze, o ile wnosić możemy, klasztory jak n. p. klasztor w Mogilnie nosiły wezwanie św. Jana, i w notach

  1. Starosłowiańska legenda o św. Wacławie w przekładzie Wattenbacha (Wattenbach Die slavische Liturgie in Böhmen und die altrussiche Legende vom H. Wenzel, Breslau 1857) str. 234 i nast.
  2. Był opatem w latach 891—915. MG. SS. XIII. Catal. abb. Fuld. str. 273 »Igitur inter alia bona quam plurima sanctos martyres Eobanum et Adalharium ascivit et partem corporis S. Viti arisque in eorum honore structis et dicatis, honorifice requiescere fecit.
  3. Dronke Codex dipl. Fuldensis Nr. 7., 10., 11., 13. i t. d.