Strona:Thomas Carlyle - Bohaterowie.pdf/43

ciasno we własnych granicach; jak to wyprowadził swoich Azów (Azyatów) z Azyi i przez wojnę zdobywczą osiedlił ich w północnych częściach Europy; jak wynalazł pismo, poezyę i t. d. — i doszedł wreszcie do tego, że zaczęli go Skandynawi czcić jako głównego swego boga, zmieniwszy dwunastu parów w dwunastu własnych jego synów, bogów, jako i on: Snorri nie żywi co do tego najmniejszych zwątpień. Saxo Grammaticus, nader zajmujący Norman tegoż wieku, waha się jeszcze mniej. Odkrywa on bez cienia skrupułu na dnie każdego podania osobistego fakt historyczny, który też wpisuje do swej kroniki jako wypadek ziemski w Danii lub gdziekolwiek indziej Wykształcony i oględny Torfoeus zapomocą wyliczenia wskazuje nawet datę: Odyn, powiada, przybył do Europy około roku 70-go przed Chrystusem. O wszystkiem, co, jako oparte na najczystszych niepewnościach, uznano teraz za niemożliwe do twierdzenia, — nie potrzebuję mówić. Na długo, na długo przed 70-tym rokiem działo się to wszystko! Data, przygody, cała historya ziemska, postać i otoczenie, jednem słowem wszystko tyczące się Odyna, pochłonęły dla nas na zawsze nieznane tysiące lat.
 Archeolog niemiecki, Grimm, idzie dalej jeszcze, twierdząc, że człowiek Odyn nigdy nawet nie istniał, i dowodzi tego etymologicznie. Wyraz Wuotan, który jest formą pierwotną nazwy Odyn, rozpowszechniony wszędzie z końca w koniec pomiędzy plemionami teutońskiemi jako imię głównego ich bóstwa, wyraz, w którym, według Grimma, można znaleźć związek z łacińskiem vadere, angielskiem wade i innemi podobnemi, oznaczał pierwotnie ruch, źródło ruchu, moc,