Strona:Thomas Carlyle - Bohaterowie.pdf/203

wy zaś, z tyarami swojemi, kapeluszami potrójnemi, ze swemi skarbami i arsenałami, z gromami duchownemi i doczesnemi, jako kłamstwa się dyabelskiego trzymacie, nie posiadacie takiej siły!
 Sejm w Wormacyi i stawienie się tam Lutra w dniu 17 kwietnia roku 1521 należy uważać za największą scenę nowoczesnej historyi Europy, źródło, z którego wypływa cały ciąg dalszy historyi cywilizacyi. Po wielokrotnych pertraktacyach i rozprawach stanęło na tem: młody cesarz, Karol V, raz ze wszystkimi książętami niemieckimi, nuncyuszami papiezkimi, wszystkimi dygnitarzami świeckimi i duchownymi zebrali się w Wormacyi; tam Luter winien się stawić i odpowiedzieć, czy pragnie wyrzec się swoich przekonań, czy też nie? Tam z jednej strony zasiadły wspaniałość i potęga, z drugiej zaś powstał za prawdę bożą jeden tylko człowiek, syn górnika biednego, Hansa Lutra. Przyjaciele przypominali mu Hussa, doradzając nie iść tam, lecz on rad owych nie posłuchał. Wielka ilość przyjaciół wyjechała na jego spotkanie z poważniejszemi jeszcze ostrzeżeniami, lecz odpowiedział: „Gdyby w Wormacyi tyle znajdowało się dyabłów, co dachówek na dachach, — pójdę.“ Zrana, kiedy się udawał do gmachu sejmowego, dużo osób z tłumu, który zalegał okna i dachy, zaklinało go słowy uroczystemi, aby się nie wyrzekł. „Kto mnie się zaprze przed ludźmi“ — krzyczano mu, jak gdyby błagając go uroczyście, czy zaklinając. Nie tkwiłaż w tem zarazem i nasza prośba, prośba świata całego, leżącego w czarnej ducha niewoli, ubezwładnionego przez czarne widmo, zmorę chimery trzy-kapeluszowej, nazywającej sie-