W roku 1884-ym wyszedł nakładem księgarni Teodora Paprockiego pierwszy zbiorek powieści i nowel Klemensa Junoszy pod tytułem „Z mazurskiej ziemi, szkice i obrazki”. Zbiorek ten zawierał: „Na zgliszczach”, „Łaciarza”, „Pułkownika” i „Spełnione marzenia”.
W „Na zgliszczach” płacze na ruinie swojego szczęścia rodzinnego młoda obywatelka ziemska, matka trojga drobnych dzieci.
Burza powiała nad krajem — zasypała ziemię gru zami — wyludniła dwory i dworki szlacheckie — zabrała żonom mężów, rodzicom synów, pannom narzeczonych — zdruzgotała wiele majątków, złamała mnóstwo serc.
W Zarzeczu, w cichej wiosce mazurskiej, gościło jeszcze niedawno szczęście. Miłość i dostatek podały sobie ręce, aby okwiecić życie kochającemu się małżeństwu. Ale zawierucha polityczna spłoszyła miłość i dostatek. Mąż wyjechał za granicę, zostawiwszy żonę w trudnem położeniu materjalnem.
Z trosk osieroconej pani postanawia korzystać jej arendarz, przedowcipny pan Jankiel Pacanower.
— Ja wam powiadam, Marcinie — przekonywa żyd starego, zamożnego chłopa, pokazując mu łąki i lasy zarzeckie — co to wszystko, jak widzita wkoło, może być nasze, za bardzo tanie pieniądze. Kupmy do spółki, wy dacie pieniądze zaraz, ja dam trochę później. To jest fajn interes! Ja wam oddam wszystkie gruntów, a sobie wezmę tylko trochę las,
Strona:Teodor Jeske-Choiński - Klemens Junosza Szaniawski.djvu/4
Ta strona została uwierzytelniona.
Klemens Junosza Szaniawski.
II.
