Strona:Stanisław Karwowski - Wielkopolanie a Ślązacy 1848-1853 r.pdf/9

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

nia zaś wydawców, skarżących się na brak funduszów, zaliczyła im nadzwyczajnej pomocy raz 20, drugi raz 30 talarów. Atoli z braku tak pisarzów, jak i czytelników miejscowych pismo owo utrzymać się nie mogło i już z początkiem trzeciego kwartału wychodzić przestało.
Na zachętę też Głównej Dyrekcji obywatele z W. Księstwa Poznańskiego zapisywali się na pisma, wydawane przez Lompę, wspierali jego wydawnictwa i posyłali mu raz po raz zasiłki pieniężne.
Szczególniej zajął się Lompą dr. Karol Ney, powołany przez Główną Dyrekcją Ligi do komisji wydawnictwa książek ludowych. Mąż ten przezacny urodził się 7 lutego 1809 r. z ubogich rodziców w Toruniu. Ojciec jego, zakrystjan, nazywał się Nowotny, a za Prus Południowych przezwał się Neyem. Syn jego Karol,' ukończywszy gimnazjum toruńskie, słuchał filologji w Berlinie i Getyndze, a po złożeniu egzaminu doktorskiego i państwowego, był przez lat 16 rektorem szkoły wydziałowej w Gnieźnie. W r. 1847 mianowany został nauczycielem przy gimnazjum trzemeszeńskiem, za udział jednak w wypadkach 1848 r. pozbawiony został urzędu.[1]
Ney znosił się listownie z Lompą, udzielał mu rad, przesyłał książki polskie i poprawił jego Książkę rachunkową, która wyszła w Lesznie u Günthera. Śmierć Neya 13 czerwca 1850 r. była wielką stratą dla Lompy.

Poszczególni członkowie Głównej Dyrekcji Ligi występowali gorliwie za prawami narodowemi polskich Ślązaków. I tak domagał się Karol Libelt w sierpniu 1848 r. od ówczesnego zastępcy, a później rzeczywistego ministra oświecenia Ladenberga, zaprowadzenia języka polskiego jako wykładowego w szkołach śląskich i ustanowienia osobnej katedry dla języka i literatury polskiej w Wrocławiu z wyraźnym obowiązkiem wykładania po polsku. Tak samo ujmowali się za Ślązakami August hr. Cieszkowski i Erazm Stablewski na sejmach pruskich i popierali ks. Szafranka, posła z Bytomia, na sejmie w Berlinie 1848 r., gdy stawił wniosek o narodowe swobody dla śląskich szkół, sądu i Kościoła.

  1. Szkoła Polska. II, 338.