Strona:Stanisław Karwowski - Historya Wielkiego Księstwa Poznańskiego T1.pdf/41

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

my się nad duchem administracyi publicznej, znajdziemy ją wszędzie opartą na zasadach, dążących do pomnożenia dobra ogólnego i polepszenia bytu prywatnego. Jakoż w istocie widzieliśmy majątki podwojone, przemysł ożywiony, miasta wzrastające, a pod zasłoną praw i moralności rządu względem rządzonych czyliż najmniejsza obawa zamięszała kiedy spokojność domową?”
„Doświadczenie odniesionych tylu pożytków nie mogło jak skłonić N. Pana do zachowania tychże samych prawideł administracyi. Lecz ponieważ macie przez konstytucyą przyszłą monarchii i przez waszą szczególną używać praw obywatelskich i ponieważ wyraźną jest wolą króla, aby współrodacy umieszczeni byli w urzędach, a to w miarę udowodnionego usposobienia N. Pan w mądrości swojej, nie nadwyrężając biegu zwykłego interesów rządowych, raczył mi polecić czuwanie ogólne nad nimi za pośrednictwem ciągłej wiadomości, w której zostawać mam względem wszystkiego, co się w kraju dziać będzie, i za pomocą objaśnień, które mi zwierzchności obowiązane są dawać w każdym szczególnym przypadku.”
„N. Pan raczył nadto przydać do moich atrybucyi:
prawa honorowe JKMci w prowincyi, wszelkie przedmioty łaski najwyższej, prośby o wywyższenie stanu, udzielanie tytułów, orderów, godności itd.
przedmioty, tyczące się przyszłych urzędów krajowych, tudzież hołdu,
wszystko, co się odnosi do narodowych urządzeń w prowincyi,
zwoływanie sejmików i sejmu prowincyalnego, kierowanie wyborem reprezentantów narodowych, tudzież deliberacyami na sejmie,
odbieranie i przestawianie próśb do N. Pana.
„N. Pan oprócz tego powierzyć mi raczył udział w przedmiotach, tyczących się:
projektów i praw ogólnie prowincyą obowiązujących; wypadków, gdzieby się okazała potrzeba uregulowania granic między powiatami i departamentami,
przedstawianie na godności wyższe duchowne, niemniej na