Strona:Rozprawa o przyczynach ciemnoty niektórych osób duchownych stanu niższego i o ciemnocie ludu wieyskiego.djvu/44

bą nędzę i niedostatek; inne ktore mam wymienić są w prost wymierzone przeciw Władzy Duszy, bo są przyczyną piiaństwa, zgłupiałosci i tey ciemnoty w ktorey go widziemy. Ohydny nałog piiaństwa rownie szkodliwy dzielnosci umysłu i władzom Duszy, iako zdrowiu i siłom ciała, ciągnący za sobą stratę maiątku, zdrowia i życia, stał się prawie powszechnym u włościan.
 Ten czarodzieyski napoy wiedzie go na przemian z iakiegożkolwiek bytu do nędzy i rozpaczy, a w tey niedoli zacmiwszy mozg dymem, mami go iakąs pociechą i usypia na czas gotuiąc większą ieszcze zgryzotę w ocknieniu. Ktoż nie iest przekonany, iż ohydny nałog opilstwa iest naywiększą przyczyną nędzy i ciemnoty ludu wieyskiego? Ztym wszystkiem z żalem to powiedzieć przychodzi, iż wiele Panow są im sami pobudką do tey smutney niedoli. Weszło u niektorych w zwyczay, iż wyrobnicy naiemni przychodząc po zapłatę swey pracy, zamiast gotowych pieniędzy, iakie im się należą, znagleni bydź są albo brac z Magazynu Zywność w cenie dwoynasob prawie wyższey nad targi, albo z kwitami iść do karczmarzow