Strona:Rozprawa o przyczynach ciemnoty niektórych osób duchownych stanu niższego i o ciemnocie ludu wieyskiego.djvu/08

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

Przedsięwziąłem tedy okazać nayprzod przyczyny ciemnoty niektórych osob Duchownych stanu niższego; podaiąc oraz sposoby zaradzenia temu; a potym przystąpić do głownieyszego zamiaru mego; to iest wskazać przyczyny dla których tak obraźliwie spodlony iest rozum, i poięcie Ludu wieyskiego; nakoniec podać szrodki, iakby go dzwignąć zgłębi ciemnoty i postawić w stanie Człowieka.
Zaprzeczyć nie można, iż znaczna cześć Plebanow, Wikarych, i Zakonnikow, iest tak ograniczonego poięcia, iż się rowna częstokroć samym nawet wieśniakom. Szukał tego przyczyny Józef IIgi i według pospolitego mniemania, iż człowiek takim iest iakie wziął wychowanie, umyślił przekrztałcić szkoły Duchowne. Przepisał zatym bieg nauk, poddał rozsądnieyszych Autorow, sprowadził Nauczycielow maiących mniey przesądow, i nawykłych mniemań, przepisał godziny, i porządek nauk, oraz przeciąg czasu przebywania Uczniow w szkole Duchowney którą wzbogacił dostatecznym funduszem.