Strona:Postrzyżyny u Słowian i Germanów 097.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
[418]89
POSTRZYŻYNY U SŁOWIAN I GERMANÓW.

Symbole, uznające i wprowadzające dziecko do rodziny, są nader liczne. Zostaje to w związku z mniemaniem bardzo wielu plemion, że dziecko jest nieczystem (Ploss I, str. 59). Np. pokropienie wodą gra bardzo znaczną rolę przy tego rodzaju obrzędach. Znają je Indyanie północnej Ameryki, mieszkańcy Nowej Zelandyi, Indonezyi etc. etc.[1]. Prócz tego zwyczaju było bardzo wiele innych, np. greckie obnoszenie dziecka naokoło ogniska, rzymskie podnoszenie go, u innych zaś plemion istnieje zaopatrywanie dziecka w pewne amulety, fetysze lub różnego rodzaju obrzędowe wypędzanie złych duchów, jak na Formozie, to znowu wystawienie dziecka przez chwilkę na słońce, tam gdzie słońce jest bóśtwem, np. u Indyan meksykańskich dzisiejszych, t. z. cliff dwellers, t. j. mieszkańców jaskiń w górach Sierra Madre[2]. Często znowu przedziurawienie uszów, nosa lub wargi dziecku, daje powód do uroczystości, jest znakiem wprowadzającym je do związku społecznego. Tak się dzieje u Indyan z Pompasów, u Hotentotów, Australczyków, Botokudów, południowej Ameryki i wielu innych plemion. Inne znowu ludy praktykują różne poprawki, jeżeli wolno tak powiedzieć, na ciele dziecka, są to po prostu deformacye, np. czaszki u Andamanów, uszów u Polinezejczyków i Malajów, ostrzenie zębów u Negritosów; zmniejszanie stóp u dzieci płci żeńskiej w Chinach, obcinanie kawałka małego palca u Australczyków[3]. Do tych ostatnich obrzędów zaliczam także bardzo szeroko rozpowszechniony zwyczaj obrzezania, który niekoniecznie powstał pod wpływem islamu. Praktykują go w różny sposób prawie wszystkie plemiona afrykańskie. Prócz nich mieszkańcy Nowych-Hebryd, niektóre plemiona australskie, Papuasi Nowej-Gwinei, Polinezyjczycy, a nakoniec w pewien szczególny sposób Indyanie środkowej Brazylii i wiele jeszcze innych plemion i narodów[4].

Wiele z tych obrzędów odprawiano w pierwszych zaraz dniach życia dziecka, jeżeli je sam ojciec wypełniał, jeżeli np. podnosił lub polewał wodą. Inne znowu później, w parę lub kilka lat po urodzeniu. Niektóre z nich wreszcie, jak np. obrzezanie, znacznie później, przynajmniej u znacznej liczby plemion, i te już stanowią symbol dojrzałości fizycznej. To samo można powiedzieć o tatuowaniu, które wprawdzie

  1. Wilken, Das Haaropfer I, str. 50. — Roskoff, Das Religionswesen der Rohesten Naturvölker 1880, str. 145. — Tylor, Researches etc. str. 130. Lady Cook, Habits ond Costums of savage life. The Westminster Review. November 1893, str. 518.
  2. Frederick Schwatka, Land of the living cliff-dwellers str. 271. The Century illustrated Magazine 1892.
  3. Ploss l. c. Roskoff l. c.
  4. Ploss l. c. I 347. K. v. d. Steinen l. c. 190.