Strona:Postrzyżyny u Słowian i Germanów 087.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.
[408]79
POSTRZYŻYNY U SŁOWIAN I GERMANÓW.

skich starożytni Peruwiańczycy obchodzili bardzo uroczyście we dwa lata po urodzeniu dziecka pierwsze obcięcie włosów. Równocześnie następowało nadanie imienia. Obcinał włosy umyślnie zaproszony krewny lub znajomy, po prostu kum, nożem zrobionym z piorunowego kamienia, potem następowała uczta i obecni wręczali podarki[1].
Wszystkie te zwyczaje odpowiadają mniej lub więcej pierwszym postrzyżynom u Aryów.
Ale nie na tem koniec: są jeszcze postrzyżyny przy dojściu do fizycznej dojrzałości. W Japonii uroczystość drugich postrzyżyn następuje w piętnastym roku. Ktoś z krewnych lub przyjaciół obcina chłopcu włosy, które się potem przechowują starannie i kładą do trumny. Następuje przy tem zmiana imienia i zmiana ubioru. W Siamie podobna uroczystość ma miejsce w trzynastym roku życia. Na Nowej-Zelandyi strzyże chłopca krzemiennym nożem kapłan albo dziadek. Ceremonia polega na oddaniu postrzyżonego opiece boga wojny i dotknięciu głowy i pleców pewnem zielem, które kapłan następnie zjada. Starożytni Meksykanie mieli postrzyżyny drugie koło piętnastego roku życia, wysyłano chłopca na wojnę i jeśli udało mu się wziąć nieprzyjaciela w niewolę, wtedy obcinano mu włosy, i chłopiec stawał się dorosłym. Zwyczaj to zresztą znany skądinąd. Czerwonoskórzy północnej Ameryki znają podobny obrządek[2] a wreszcie niektóre zupełnie dzikie plemiona środkowej Brazylii noszą rodzaj tonzury, co weszło w zwyczaj wcale nie pod wpływem misyonarzy: wycinają ją, skoro chłopiec staje się dojrzałym. Jest to zwyczaj, który oni sami za bardzo dawny uważają[3].

I symbolika włosów jest prawie wszędzie jednakową. Długie włosy są ozdobą, czasem nawet siłą. Każdemu znaną jest historya Samsona. Otóż pojęcie, że we włosach kryje się życie lub siła nie jest zupełnie wyjątkowem. Np. niektóre plemiona Indonezyan tak dalece wierzą w to, że we włosach kryje się siła i możność zniesienia każdego bólu, że póki im włosów nie obetną, znoszą, jeśli są obwinieni o jakieś przestępstwa, różnego rodzaju męczarnie i tortury, tracą zaś zupełnie odwagę, skoro tylko chcą im głowę ogolić, co też zwykle sędzia przed indagacyą każe robić[4]. Bardzo to ciekawy przykład auto-suggestyi. Przykłady podobnej wiary zna także mitologia klasyczna. Córka króla Megary Skylla, kochanka Minosa gubi swojego ojca i oddaje stolicę

  1. Wilken II, str. 88.
  2. Ploss l. c. II, str. 411 i następne. Wilken l. c. II, str. 88—9.
  3. Kar von den Steinen, Unter den Naturvölkern Zentral Brasiliens 1894, str. 174 i 430.
  4. Wilken l. c. II, str. 80 przypisek 137.