Strona:Polacy w zaraniu Stanów Zjednoczonych.pdf/65

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.

cji). Tu właśnie 17 października 1777 roku rozegrała się słynna bitwa, w wyniku której armia angielska dowodzona przez Burgoyne’a poddała się Gatesowi. Bitwa ta miała duże znaczenie nie tylko wojskowe, zaważyła także na rozwoju sytuacji politycznej. Francja zdecydowała się wówczas zawrzeć sojusz ze Stanami Zjednoczonymi, co przyspieszyło zwycięski koniec wojny niepodległościowej. Gates przyznał, że prace inżynieryjne Kościuszki w decydującym stopniu przyczyniły się do zwycięstwa pod Saratogą. W oficjalnym raporcie do Kongresu pisał, że to „pułkownik Kościuszko wybrał i oszańcował pozycje“. Potwierdzają to opinie historyków amerykańskich. Naczelny dowódca wojsk amerykańskich, Jerzy Waszyngton, po bitwie pod Saratogą pisał 10 listopada 1777 roku do przewodniczącego Kongresu, Henry’ego Laurensa: „Jestem dobrze poinformowany, że w Armii Północnej jest inżynier, zdaje się, że nazywa się Cosieski, który jest człowiekiem o dużej wiedzy i zasługach (a gentleman of science and merit)”.[1] Nazwisko Kościuszki pojawiło się wówczas po raz pierwszy w korespondencji Waszyngtona. Inna rzecz, że błędnie napisane: „Cosieski”, ale to nie ma znaczenia.
Woodrow Wilson, uczony i prezydent Stanów Zjednoczonych, w swym dziele History of the American People (t. IV, s. 110) wspomniał o Kościuszce i właśnie Saratogę uznał za największe jego osiągnięcie: „Sławny patriota polski Tadeusz Kościuszko był tym, który pokazał gen. Gatesowi, jak się okopać pod Bemis Heights”.

W dziele Life and Time of George Washington, opublikowanym w 1932 roku przez Federalną Komisję Dwusetlecia Urodzin Waszyng-

  1. Monica M. Gardner: Kościuszko. George Allen and Unwin, Ltd. London 1942, s. 24.