Strona:PWM Pleyel Ignaz Joseph 1.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.


[pl'ajel, plej'el]

1. Ignaz, Ignace Joseph, *18 VI 1757 Ruppersthal (Austria Dolna), †14 XI 1831 k. Paryża, austr. kompozytor, wydawca i producent fort. Gry na fort. uczył się prawdopod. u J.B. Vanhala w Wiedniu, ok. 1772–77 studiował komp. u J. Haydna w Eisenstadt, wspierany finansowo przez hrabiego L. Erdődyego. Tam powstała jego pierwsza opera Die Fee Urgèle, napisana dla teatru marionetkowego i wyst. 1776 w Esterház oraz w Wiedniu. 1777 został kapelm. orkiestry hrabiego Erdődyego, który sfinansował mu podróż do Włoch, gdzie przebywał do 1781 lub 1783. Dla króla Neapolu Ferdynanda IV skomponował cykl utw. na lirę organizzata oraz kwartet smyczk., 1785 została wyst. w Teatro di San Carlo w Neapolu jego druga opera, Ifigenia in Aulide. 1783 uzyskał posadę drugiego, a 1789 pierwszego kapelm. w katedrze w Strasburgu. 1788 poślubił F.G. Lefebvre. W XII 1791 przyjął zaproszenie londyńskiego stow. Professional Concerts W. Cramera, do V 1792 prowadził w Londynie serię koncertów działając równolegle z J. Haydnem, zaangażowanym w tym samym czasie przez J. Salomona; wykonywał tam swoje dzieła, m.in. koncerty fort. Po powrocie 1793 do Strasburga został zadenuncjowany i aresztowany pod zarzutem sympatii proaustriackich. Od śmierci uratowało go skomponowanie hymnu patriot. na duży zespół wok.-instr., uznanego za test lojalności wobec Republiki. Po opuszczeniu więzienia powrócił 1793 do Alzacji, lecz nie mając widoków na stanowisko kapelm. przeniósł się 1795 do Paryża, gdzie 1796 założył oficynę