Strona:PWM Mielczewski Marcin 1.jpg

Mielczewski Marcin, monogramista M.M., †między 8 a 30 IX 1651 Warszawa, pol. kompozytor i kapelmistrz. Nazwisko kompozytora występuje w przekazach źródłowych w wielu wersjach, m.in.: Mielcowski, Mielezewski, Milczewski, Mylczewski. Data i miejsce urodzenia nie są znane, daty sporządzenia i otwarcia testamentu pozwalają na przybliżone określenie daty śmierci; z testamentu (zag. podczas II wojny światowej, obec. znamy streszczenie dokonane przez H. Feichta) wiadomo, że pochodził z rodziny katolickiej. Wg H. Niniusa (Examen breve..., Braniewo 1647) M. był uczniem F. Liliusa. Pierwsza pewna data dot. kompozytora pochodzi z akt metrykalnych kościoła św. Jana w Warszawie z 18 XII 1632 (chrzest jego syna Stanisława), z których wynika, że co najmniej od 1632 M. był muzykiem król. Funkcja M. w kapeli Wazów nie jest znana; prawdopod. był instrumentalistą. A. Jarzębski wymienia go wśród najwybitn. kapelistów Władysława IV i podkreśla jego kwalifikacje kompozytorskie.
W 1644 lub 1645 M. został kapelm. Karola Ferdynanda Wazy, brata króla Władysława IV, bpa wrocławskiego i płockiego (pierwszy raz jako maestro di cappella Karola Ferdynanda wzmiankowany 10 I 1645 w księdze chrztów kościoła św. Jana w Warszawie). Biskup-królewicz miał jeden z najlepszych zespołów muz. w ówczesnej Rzeczypospolitej, złożony z wirtuozów wł. oraz muzyków pol., a jego kapelmistrzostwo było najbardziej prestiżowym stanowiskiem muz. zajmowanym przez Polaka. Funkcję tę M. pełnił do końca życia, nie zrywając kontaktów z dworem królewskim. Karol Ferdynand starał się mieć zawsze swoją kapelę do dyspozycji, toteż można przyjąć, że M. zmieniał na ogół miejsca pobytu wraz ze swym chlebodawcą. Rezydował więc gł. w Wyszkowie, Broku, Ujazdowie i Warszawie, a także odbywał dłuższe podróże, m.in. do Gdańska (1646) oraz do Nysy i Opola, gdzie prawdopod. spędził ok. połowę roku 1650.
M. był dwukrotnie żonaty, z pierwszą żoną Urszulą Manuszówną miał syna Stanisława i 3 córki: Elżbietę (ochrzcz. 21 VI 1633), Dorotę (ochrzcz. 3 I 1638) i Agnieszkę (ochrzcz. 10 I 1645); z drugą — Jadwigą Kołaczkówną jednego syna, Franciszka Sylwestra (ochrzcz. 31 XII 1649). Do 1648 był właścicielem folwarku w Ujazdowie, który sprzedał po śmierci pierwszej żony. Przez jakiś czas posiadał kamienicę w Warszawie przy ul. Mostowej, wniesioną w posagu przez drugą żonę, a pod koniec życia nabył połowę kamienicy zw. Ludwikowską przy Rynku Starego Miasta. Z łaski Karola