Strona:PL Zola - Odprawa.djvu/134

ślili księgi handlowe, sfabrykowali falsyfikaty pism, aby wykazać niesłychaną cyfrę sprzedaży fortepianów. Przez kilka nocy gryzmolili do spółki. Tak opracowany dom podniósł się w trójnasób w cenie; dzięki ostatniemu notaryalnemu aktowi sprzedaży, dzięki podniesieniom komornego, fałszywym lokatorom i handlowi pani Sydonii można go już było wobec komisyi indemnizacyjnej ocenić na pięćkroć sto tysięcy franków.
 Obroty wywłaszczenia, tej maszyny potężnej, która przez lat piętnaście z gruntu przewróciła Paryż, niosąc z sobą bogactwa lub ruinę, są niesłychanie proste. Jak skoro tylko jakaś droga jest zadekretowaną, komisarze nadzorczy zestawiają plan parcelacyjny i taksują poszczególne posiadłości. Zazwyczaj, co do nieruchomości, po zbadaniu przez ankietę, z ogólnej sumy komornego, dochodzą do przybliżonej cyfry kapitału. Komisya indemnizacyjna, złożona z członków rady municypalnej, zazwyczaj proponuje cenę, niższą od tej cyfry, wiedząc, że interesowani żądać będą więcej, i że poczynić trzeba będzie wzajemne ustępstwa. Skoro obie strony nie mogą się porozumieć, sprawa przychodzi przed komisyę rzeczoznawców, która oświadczyć się musi stanowczo i nieodwołalnie w kwestyi propozycyi miasta i żądań właściciela lub lokatora wywłaszczanego.
 Saccard, pozostawszy w biurach ratusza na chwilę stanowczą, miał przez pewien czas tę nieostrożność że zapragnął, aby go wybrano do komisyi wówczas, kiedy przyjdą na stół roboty bulwaru Malesherbes,