Strona:PL Zieliński Elementy dramatyzmu.pdf/32

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

rypides, chociaż oddawna umarły, był u szczytu swojej sławy, komedjopisarze poddali się jego urokowi i podjęli od niego intrygę, przez niego potępioną — ale, co może nas zadziwić, wraz z tym potępiającym wyrokiem. Dlatego też inicjatorem intrygi nie jest w komedji nigdy osoba poważna; prowadzi ją czy to niewolnica, czy to pasożyt, czy to hetera, a więc osoby upośledzone w społeczeństwie greckiem owych czasów.
Wróćmy jednak do tragedji. Kto, pytaliśmy się trzyma w swem ręku nić akcji? Kiedyniekiedy, odpowiedzieliśmy, człowiek; wtenczas mamy przed sobą tragedję wolnej woli — cnotliwej czy przestępnej, ale wolnej. Niekiedy jednak bywa inaczej — i tu spotykamy się z najbardziej znaną tragedją grecką z „Królem Edypem“ Sofoklesa. Charakter tej tragedji rzeczywiście jest zupełnie odmienny. Próżnoby kto chciał dowodzić, że przecie i tu od wolnej woli Edypa zależało zabić króla Lajosa, z któ-