Strona:PL Wacław Nałkowski-Jednostka i ogół 344.jpeg

waż w poważnej liczbie wypadków nerwowości cierpi mózg, przeto ludzie w wysokim stopniu nerwowi powinni porzucić, wyczerpujące system nerwowy, zajęcia umysłowe i oddać się zatrudnieniom przy roli i t. d. Rada ta wywołała śmieszną uwagę ze strony pana Nerwowego, iż według tej recepty nie mielibyśmy np. Słowackiego, który byłby zmuszony przez jakiego prowincyonalnego eskulapa do przyjęcia obowiązków leśniczego u jakiego pana hrabiego“ i t. d.
 Otóż pan Nerwowy zapomniał o tem, iż hygiena jest wyłącznie nauką zachowania i polepszania zdrowia. Hygiena, jako nauka o warunkach i prawidłach zdrowia, nie może troszczyć się o dostarczanie gieniuszów ludzkości, ale wskazuje warunki zdrowotności tak przeciętnym ludziom jak i gieniuszom.
 Twierdzenie pana Nerwowego, że bieda i nędza jest jednym z głównych czynników szerzenia się nerwowości, nie zgadza się bynajmniej z prawdą. — Właśnie my lekarze mamy sposobność obserwować nerwowość, i to w bardzo ciężkich objawach, w zamożnych warstwach społeczeństwa; tutaj właśnie zupełny brak ideału, wytężenie mózgu, by do coraz większych dojść środków materyalnych, uganianie się za wstrząsającemi wzruszeniami są niewątpliwie tego rozstroju nerwowego przyczyną.
 „Dr Chodecki, mówi dalej pan Nerwowy, napada n. p. na niemoralność pracownic fabrycznych; przecież i taka kanalia muzi zaspakajać potrzeby swych organów trawienia i płciowych z rownem prawem jak hrabina, proboszcz i t. d. Czyż ja gdzie twierdziłem, iż pracownica fabryczna nie powinna za-