mującej ją przyjaznem wejrzeniem, była w stanie, gdy się w niej przebudził duch walki, podeptać nogami wszystkie stosunki!“ i t. d.
Dla wytworzenia się takiego typu, prócz ogólnego usposobienia, przyniesionego na świat, wpływa nacisk jakichś więzów[1], najczęściej materyalnych; u Kowalewskiej te ostatnie zastąpione były więzami kobiecości, konwenansu, panującego w domu jej rodziców, niedozwalającego na swobodne zabawy dziecinne, despotyzmem ojca, generała, wreszcie obojętnością matki (kobiety powierzchownej, balującej) na objawy czułości dziecinnej, przez co dziecko, krępowane, obrażane w swych delikatnych uczuciach, stawało się „skryte i dzikie“.
Określiwszy ogólny charakter typu Kowalewskiej zastanówmy się teraz nad najważniejszemi wytycznemi zjawiskami jej życia, mianowicie nad transmisyą jej sił na duchowe, w szczególności metematyczne; a następnie — nad rezultatem tej transmisyi: reakcyą biologiczną i katastrofą życiową.
Przytem musimy tu zaraz z góry zwrócić uwagę na niebezpieczeństwo transmisyi dla natur takich, jak Kowalewska, natur zaciętych, zapalnych, wybuchowych: gdzie zwrócą one swe siły, ku jakiemukolwiek celowi, nie wstępują na drogę jak spokojne, powolne zwierzę robocze, lecz jak bohater, idący w bój krwawy z błyskawicą pragnienia w oku i dławieniem szału w gardle, przez które zdają się przeciskać stłu-
- ↑ Nie dziw też, że z różnych poezyi najwięcej zapału budziły w Kowalewskiej: „Mcyri“ i „Jeniec Kaukazu“, utwory, przedstawiające jednostkę, skrępowaną w swych pragnieniach.
