Strona:PL Tripplin-Hygiena polska Tom 1.pdf/328

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została skorygowana.
POWODY KOŁTUNA. 329

szkujący kraj polski, i prowincyje dawniéj do niego należące, podlegają téjże saméj chorobie [1].
Czyż z nieochędóstwa pochodzi ta brzydka choroba? Bynajmniéj, i osoby najstaranniéj czeszące się, myjące, kąpiące, najwykwintniéj kosmetykujące się, mogą dostać plikę.

Czy pokarmy naszego kraju nie wpływają na tworzenie się tych osobliwych usposobień? Pokarmy naszego kraju są lepsze od niemieckich i włoskich; nie jeden cudzoziemiec odżywia się i do sił nigdy wprzódy nieposiadanych przychodzi, chlebem polskim. Ale może pokarmy nasze stają się szkodliwemi przez zbytek, zepsucie lub niedostatek? Zbytek w jedzeniu różnorodnych potraw, był dawniéj w kraju naszym powszechną przywarą, ale przestał nim być od pewnego czasu u ludu, dla braku najpierwszych potrzeb, u magnatów dla braku gościnności; i jeżeli

  1. Młoda Francuzka lat 16 mająca i w najlepszym stanie zdrowia przybyła z Lille (Departament du Nord) do Warszawy, dostała w rok po przybyciu, okropnych doświadczywszy bólów, niezmiernéj pliki. Przeciwnie znowu kilka młodych Polek przybyłych do Francyi z pliką postradały ją po kilkomiesięcznym pobycie. A jednéj z nich pannie Idalii Mie... plika zupełnie się wypletła, zrosłe i w jedno zlane włosy rozdzieliły się i przybrały naturalną barwę i zdrowy połysk.
    Według Ludwika Wolskiego żyje w królestwie polskiém obecnie:
    Słowian ...... około 3,700,000
    Niemców ...... 250,000
    Litwinów ...... 184,000
    Żydów ...... 550,000
    Tatarów ...... 285
    Cyganów ...... 234