| 240 | SKUTKI ZIMNA. |
go osoby. Niektóre osoby obłąkane są dziwnie nieczułe na zimno.
Oziębienie ciała nie jest we wszystkich punktach jednakowe; objawia się ono najprzód w częściach najbardziéj od środka krwi obiegu, to jest od serca oddalonych; w nogach i zębach najwcześniéj dochodzi do najwyższego stopnia, i tu najprzód objawia się odmrożenie i gangrena. U człowieka odzianego, części odkryte najprzód dotknięte zostają. U nas w Polsce często napotyka sie odmrożenie nosa, twarzy, oczu, połowy ręki lub nogi, nawet członka męzkiego. W okrutnéj zimie 1829 roku mieliśmy sami, jeszcze bardzo młodym będąc, sposobność spostrzegać podobne odmrożenia na biédnych i pijanych włościanach naszych wracających z jarmarku lub odpustu, a wielu autorów podało opis téj straszliwéj gengreny. W zimie z roku 1854 na 1855 wielu Francuzów i Anglików obozujących pod Sewastopolem, potraciło tym samym sposobem ręce i nogi [1].
Zimno nakoniec, równie jak gorąco, samo przez się, może stac się przyczyną śmierci, którą jedni przypisują uduszeniu, inni przytępiającemu działaniu zimna na układ nerwowy.
Śmierć następuje w sposób rozmaity: czasami poprzedza ją bardzo bolesne odrętwienie, kurcz członków, trudność mówienia, osłabienie lub utrata wzro-
- ↑ Obacz angielską Medical Times i francuzką Lancette z r. 1855.
