| 216 | CHOROBY ZARAŹLIWE.—OFIARY. |
nych, wyradzających substancyje, które przeszedłszy w organizm zdrowego człowieka, zaszczepiają w nim tęż samą chorobę. Cholera jest epidemiczną ale nie zaraźliwą i ktokolwiek żył w kraju w którym panowała dżuma, żółta febra i tyfus zaraźliwy, ten bardzo łatwo pojmie różnicę odgraniczającą choroby epidemiczne zaraźliwe od chorób epidemicznych niezaraźliwych. W epidemijach zaraźliwych giną przedewszystkiém księża, lekarze, cyrulicy, infirmiery, grabarze i inne osoby bezpośrednio pozostające w stycznościach z choremi lub z trupami, i to pomimo wszystkich środków zaradczych, pomimo obmywań, kadzeń, przewietrzań.
W cholerze nie giną księża pozostający często przez długi czas w bezpośredniéj styczności z choremi, nie giną lekarze, cyrulicy, infirmierzy, grabarze i inni ludzie zatrudnieni; lecz umierają najczęściéj ludzie niezatrudnieni, lękający sie styczności z choremi, unikający ich jak zapowietrzonych, nękający się wyobrażeniami z trwogi wynikłemi i niechcący sprawdzić własnemi oczyma rzeczywistości nie tak okropnéj, jak się przedstawia ludziom wszelkie niebezpieczeństwo zdaleka widziane, zdaleka usłyszane.
W cholerze giną tylko ludzie bardzo nieostrożnie prowadzący się, albo ludzie małego ducha których serce nie wystarcza na długie życie.
Cholera objawiać się może tu i owdzie jako choroba sporadyczna, bo sie wszczepiła jak poprzednio
