|
PASSIONACI.—ZIMNA KREW.—ROZUM.
|
185
|
Rozum udziela uczuciu życie przyjemniejsze i przestrzeńsze. Ileż to nie posiada człowiek z wykształconym umysłem zasobów szczęścia i odnowy, których nieokrzesanemu materyjaliście, żeby był najbogatszym, zupełnie brakuje.
Rozum chroni nas od działania burzących i istnienie skracających przyczyn, które drugiemu, z działalnością szkodliwych wpływów nieobznajmionemu człowiekowi, najmocniéj szkodzą, naprzykład mróz, upał, niestrawność i t. d.
Rozum umiarkowywa i porządkuje w nas rozkiełznane namiętności, zwierzęce wzruszenia, uczy nas dolegliwość znosić, trudności pokonywać. Owe istoty materyjalne i na pozór tak silne, są jednakże pastwą każdego wzruszenia, i tam gdzie taki atleta bezrozumny na apopleksyją umiera lub powoli ginie w skutek brutalskiego czynu, lub podłego odstąpienia od honoru, tam mędrzec pozostaje nieporuszonym i tryumfuje zimną krwią, którą sobie rozumem wyrobił. Niszczy się krewki passyjonat zbyt gwałtownemi uczuciami, i życia pewien nie jest człowiek namiętności swych hamować nie umiejący.
Rozum, błogi wynik wykształcenia, tworzy związki towarzyskie, wpływające bezpośrednio na utrzymanie życia swojego i bliźnich.
Rozum obznajmia z wnóstwem wygód ułatwiających zdobycie zacności życia.