Strona:PL Tacyt Kossowicz Agrykola.pdf/31

wojska, często odbywał marsze, chwaląc tych żołnierzy co umieli zachować karność, napominając nie trzymających się szeregu; miejsca pod obóz sam wybierał, sam przetrząsał bagniste i lesiste okolice, przyczem swoją drogą nie dawał ani na chwilę wytchnąć nieprzyjacielowi, owszem, rozliczne wyrządzał mu szkody przez niespodziewane najazdy, a gdy mu dosyć strachu napędził, przynęcał go do siebie postępowaniem swem oględnem i powabami pokoju. W ten sposób wiele państw, które aż do owego czasu były niezależnemi, dały zakładników i zawarły pokój, poczem je tak troskliwie twierdzami i wałami opasano, że ci dotąd niepokonani Brytańczycy, przeszli pod panowanie Rzymian spokojniej, niż inne przedtem szczepy.
 XXI. Następna zima przyniosła wiele zbawiennych ustaw. Oto aby ludzi nie mających żadnych ognisk, w którychby się skupiać mogli, ludzi niecywilizowanych a wskutek tego skłonnych do walk, przyzwyczaić do pokoju za pomocą swobodnego życia towarzyskiego, skłaniał Agrykola Brytończyków, czy to zachęcając prywatnie, czy udzielając zasiłku ze skarbu państwa, do wznoszenia świątyń, zakładania rynków, budowania domów, a chwalił zabierających się ochoczo do tego, ganił znów tych, co się usuwali od wszystkiego; tak więc obudzeniem w nich żądzy ubiegania się o honor, doprowadził do tego, co dawniej możnaby było wskórać li środkami przymusowemu Kazał nadto synów książęcych kształcić w naukach, a przenosił ta-