Ta strona została przepisana.
IX. Między bogami w największym mają poszanowaniu Merkuryusza, którego w pewnych dniach krwią nawet ludzką błagać wolno być sądzą[1]. Herkulesowi z Marsem z bydląt ofiary czynią[2]. Część Swewów Izydzie także pokłon oddaje[3]. Zkądby zaś początek wzięło obce to nabożeństwo, niewiele się mogłem dowiedzieć; chyba że bogini postacią galery ukryta oświadczy, iż pospolu z obrządkiem swoim z zamorza jest przywieziona[4]. Zawierać bogi w ścianach, albo się
- ↑ Dla tej podobno przyczyny co i Gallowie dawni, jak pisze Cezar de Bell. Gall. w k. VI roz. 17. „Hunc omnium inventorem artium ferunt, hunc viarum atque itinerum ducem, hunc ad quaestus pecuniae mercaturasque habere vim maximam arbitrantur.“ Germanowie przez sąsiedztwo z Rzymianami, naciągneli od nich wielości bożków w przeciągu czasów. Stać się to musiało już po zejściu Cezara, który za swoich lat powiada w k. VII r. 21, że tylko chwalili „Solem, Vulcanum et Lainam, reliquos ne fama quidem acceperunt“ Podobał się potem najbardziej Germanom Merkury dla pożytków, których był sprawcą, w handlu, podróżach, rekodziełach.
- ↑ Tacyt w Rocz. Dziejach k. XIII r. 57 powiada, że Germanowie na ofiarę Marsowi i Merkuryuszowi branców wojennych zabijali. O tymże świadczy Lukan w k. I. „Et quibus immitis placatur sanguine diro Teutates (Merkuryusz) horrensque feris altaribus Hesus (Mars).“ Widzieć takowe świadectwa i w Prokopie de Bell. Gothico w k. II. Germanowie przynajmniej ci, których dla sąsiedztwa ze Scytami nazywano Celto-Scitae, wzięli ten okrutny obyczaj od Scytów, o których obszernie pisze Herodot w k. IV.
- ↑ Izys sławna bogini egipska. Egipcyanie, jak nauk tak bałwochwalstwa dali początek w wielu narodach. Zwyczaje ich przeniosły się do Greków: Grecy onych Rzymianom, Rzymianie innym użyczyli.
- ↑ Obrządek ten Izydy pod postacią galery, czyli okrętu albo statku wodnego, objaśnia Muratori in Thesaur. Inscrip. w t. I, gdzie widzieć boginią Clatra, która była taż sama co Izys. Trzyma ona w prawym ręku brząkadło, czyli instrument muzyczny nazwany sistrum, z wężem; w lewym miarę wylewów rzeki Nila; na głowie nosi koszyk, a w tyle widzieć okręcik. Germanowie nie mieli zwyczaju dawać bogom postaci ludzkiej, przeto ich naród Swewów wielbił te boginią pod figurą galery (liburna). Swewowie mieszkali bliżej Elby i Dunaju: prowadzili z Rzymianami handel wodny. Niedziw zatem, że się od nich nauczyli
pisowali. Obacz Tacyta w hist. k. IV roz. 61. O tych guślarkach obacz Keyslera: Antiquitates Septemtrionales.
