potem bieg swój do oceanu północnego obraca.[1] Dunaj bierze początek na górze Abnoba,[2] mającej wolniej stoczyste boki i wstęp łacniejszy, przechodzi wiele krajów, i wpada do Pońskiego morza sześcią ujściami, bo siódme w bagnach niknie[3].
- ↑ Retejskie czyli Retyckie albo Recyi Alpy, są to góry Gryzonów. Recya dawna, często od rzymskich pisarzów wspominana, zawierała w sobie kraj Gryzonów, część szwabskiej ziemi i Bawaryi. Góra z której Ren wychodzi, nazywa się teraz Vogelberg.
- ↑ Niemcy tę górę zowią Schwartzwald, Francuzi Forêt noire, to jest czarny las. Nieznajome przez wiele wieków źródła Dunaju odkrył w roku 1702 hr. Marsili. Obacz jego dzieło w tomie VI. na kar. 4. Pliniusz w ks. IV. powiada, że Dunaj Danubius, przyszedłszy do Illiryku, dopiero zaczyna nazywać się Ister, to jest gdzie się łączy z rzeką Enem, zkąd się poczynał rzymski Illiryk. Inni to nazwisko Istra dają Dunajowi od miasta Wiednia, drudzy od złączenia się z Sawą pod Belgradem. Pliniusza zdanie najdawniejsze.
- ↑ Czarne morze nazywało się za Rzymian Pontus, Mare Ponticum, zkąd i Owidyusz wygnaniec poeta pisał swoje żałobne wiersze Tristium de Ponto. Brotier uczony Jezuita cytuje jakiegoś misyonarza tegoż zakonu pismo, z Carogrodu wydane w roku 1713, w którem ten misyonarz powiada: że Dunaj przyszedłszy do Czarnego morza nie gubi w niem wód swoich rodowitych, ale bystrością wpadających strumieni ciągnie się wła-
ignotos ante, aut infensos populo Romano reges, signa Romana adoraturos in ripam, quam tuebatur perduxit, regibus Bastarnarum et Rhoxolanorum filios, regibus Dacorum fratres captos aut hostibus ereptos remisit; ab aliquibus eorum obsides accepit, per quae pacem provinciae et confirmavit et protulit. Scytharum quoque rege Macherronensi, quae est ultra Borystenem absidione summoto, primus ex ea provincia, magno tritici modo annonam populum Romanum adlevavit.“ Z tego napisu objaśnia się powieść Tacyta, że dopiero ta wojna odkryła Rzymianom narody Sarmackie, dawniej im nieznajome. Z niemi wojując Plautius jako podstarosta Mezyi i stróż brzegów Dunaju przy ujściach, być musiał orężnie w krajach naszych ruskich, kiedy królikom Bastarnów (siedzieli oni około Sanu), Roxolanów (gdzie Ruś czerwona), Daków (gdzie część Podola i bracławskiego województwa z Wołochami i Siedmiogrodem), dzieci i braci pozabierał, kiedy królika Scytyjskiego za Dniepr przepędził. Nie wiadomo nam jest gdzie była ta Macherona, ponieważ prócz tego napisu nie mamy innej wiadomości, aby za Nerona Rzymianie za Dniestr przeszli. Za Domicyana inni jeszcze tych krajów królikowie przyszli do wiadomości Rzymian.
