Strona:PL Reymont-Ziemia obiecana. T. 2 055.jpg

zdycha, a jużci, niech-no odpocznie, to potym tak ciągnie, jaże się zatyka.
 — Dawno pan prowadzi cegielnię? — zagadnął Karol.
 — Sześć lat bez mała.
 — A przedtem? — zapytała z uśmiechem Anka, bo Karczmarek częstował cygarami.
 — Palcie panowie, niezgorsze. Mam juchę żydka, co mi przynosi szwarcowane.
 Obciął ostrymi zębami koniec cygara, zapalił uważnie i dopiero odpowiedział:
 — Przedtem panienko, to ja byłem głupim chłopem na półwłóczku. Miałem pół piasku i pół gliny szczerej. W suchy rok to mi z piasku wywiało, a na glinie spaliło; a w mokry na glinie zgniło, a na piasku tyż nic nie było. Taką gospodarkę prowadziłem, że bydlątka jadły poszycie z obory, a człek marł z głodu. Głupi wtedy byłem, przyznaję się, bo dlaczego miałem być mądry? Abo mnie to uczyli, abo mi miał kto poradzić. Mój dziedzic taki był tłusty w rozum jaże go Niemcy zjadły, to i chłopu go nie użyczył. Więc biedowałem jak ojce i dziadowie, jak Pan Bóg chłopskiemu narodowi przykazał. W Łodzi stawiali fabryki, niektóre komorniki i mniejsi gospodarze chodzili na robotę, furmanili — ja się nie ruszałem. Łódź była jeszcze daleko ode wsi. Aże tu jednego dnia z przed chałupy zobaczyłem komin jeden, bez rok widać ich było pięć, Łódź szła do wsi. Jak pamiętam, to z początku Łódź była o cztery wiorsty, potem zrobiło się ino trzy, a teraz niema i wiorsty. Łódź szła do wsi, ale i bida miała dłuższe nogi i chwyciła mnie tak, że już myślałem: sprzedam i wyniosę się dalej. Bałem się ino trochę