Strona:PL Poezye Adama Mickiewicza. T. 1. (1899) 069.jpg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

opiewana tonem melancholicznym, w stylu poważna, w wyrażeniach prosta i naturalna. Od gór szkockich i irlandzkich, roznieśli bardowie i minstrele ten gatunek na płaszczyzny Anglii, a poeci narodowi lubili ballady gminne zbierać, poprawiać, albo na ich wzór podobne tworzyć. Literatura angielska liczy więcej dwóchset zbiorów tego rodzaju. Wszakże z czasem, kiedy duch poezyi londyńskiej zmieniać się i na inny sposób kształcić się począł, zjawiły się ballady od gminnych wcale różne, wesołe i dowcipne (Cowleya[1], Priora[2]), a często dawną balladę trawestujące (Swifta). Smak ten przecież trwał niedługo; wprzódy nieco Rowe[3], a następnie Gay[4], Dawid Mallet[5], szczególniej zaś Percy[6] i Walter Scott, dawny rodzaj poważnych ballad szkockich do świetności przywrócili. Podobna jest historya ballad u Niemców, gdzie ten gatunek, wielu liczący poetów, nie był jednak tak jak w Anglii upowszechnionym, i różnym co do charakteru i stylu podpadał zmianom. W drugiej dopiero połowie przeszłego wieku (1773), Buerger sławną Lenorą i wielu innymi wzorami obudził mnogich naśladowców. Odtąd literatura niemiecka, po angielskiej, jest najbogatszą w ballady. Jaśnieją w tym rodzaju sławne skądinąd imiona; Stolbergów[7], Kosegartena[8], Hoeltego[9], Goethego i Szyllera: ostatni jednak, zdaniem Bouterweka, nieco się oddalił, mianowicie w stylu, od naturalności i prostoty, właściwej balladom szkockim.
Podobne są do ballad romanse (romance, romanza), szczególniej w Hiszpanii i Francyi upowszechnione; tem wszakże różnią się od ballady, iż poświęcone są czułości; mniej więc do nich wpływają zmyślenia dziwne, a forma pospolicie dramatyczną bywać zwykła; styl zaś jak największą naiwnością i prostotą zalecać się powinien.

Wilno, 1822.



  1. Abraham Cowley, liryk, ur. 1618, zm. 1667 r.
  2. Mateusz Prior, ur. 1664, zm. 1721.
  3. Mikołaj Rowe, ur. 1673, zm. 1718.
  4. Jan Gay, ur. 1688, zm. 1732.
  5. Dawid Mallet albo Malloch, ur. 1700, zm. 1765.
  6. Tomasz Percy, ur. 1728, zm. 1811 r.
  7. Chrystyan Stolberg, ur. 1748, zm. 1821 r.; brat jego młodszy, Fryderyk Leopold, ur. 1750, zm. 1819.
  8. Ludwig Kosegarten, ur. 1758, zm. 1818.
  9. Ludwig Henryk Hoelty, ur. 1748, zm. 1776.