wisko przy nawach wygiętych próżnym ciężarem dla ziemi!« — Czyż sądzisz, że on troszczył się o śmierć i o niebezpieczeństwo?« — Bo tak jest istotnie, Ateńczycy! — gdziekolwiek sobie kto sam stanowisko wyznaczy, za najlepsze je osądziwszy, albo gdzie mu je przełożony wskaże, tam zdaniem mojem wytrwać powinien wobec niebezpieczeństw, nie zważając na śmierć ani na nic innego prócz hańby. Jeżeli zatem wówczas, kiedy byłem pod rozkazami wodzów w tym celu przez was obranych, aby mną rozporządzali, wytrwałem pod Potydeą, pod Amfipolis i pod Delion[1] w miejscu, gdzie mi stać rozkazali, tak dobrze jak każdy inny, i na śmierć się narażałem: to strasznego byłbym się dopuścił występku, Ateńczycy! gdybym z obawy przed śmiercią albo przed czemkolwiek innem opuścił był stanowisko swoje, mając przekonanie i wiarę w rozkaz od boga mi dany, że mam w życiu oddać się filozofii i badać siebie samego i drugich. Strasznymby to było w istocie występkiem i w takim razie mógłby mię ktoś słusznie przed sąd zapozwać, że nie uznaję istnienia bogów, skorom nieposłuszny ich wyrokom, i lękam się śmierci i myślę o sobie, żem mądry, mądrym nie będąc. Bo lękać się śmierci, mężowie! to właśnie to samo, co myśleć, że się jest mądrym, mądrym nie będąc; znaczy to bowiem przyznawać sobie wiedzę o tem, czego się nie wie. Wszakże nikt nie wie, czy śmierć nie jest może dla człowieka największem ze wszystkich dobrodziejstw, a lękają się jej, jak gdyby najdokładniej wiedzieli, że jest nieszczęściem największem! I czyż to nie jest bezrozumem owym na-
- ↑ We wszystkich tych trzech bitwach brał Sokrates czynny udział. Pod Potydeą w r. 432. przed Chr. uratował życie Alkibiadesowi. Bitwa pod Amfipolis przypadła na r. 422; Brazydas okupił w niej zwycięstwo śmiercią, a Kleon wśród ucieczki zginął. W bitwie pod Delion w r. 424, w której Ateńczycy ponieśli wielką od Beotów klęskę, odznaczył się Sokrates niezwykłem męstwem.
