Strona:PL Platon - Hippjasz mniejszy.pdf/53

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została przepisana.

niejszego niż Odysseus. Dla przeciwników Sokratesa i Platona, którzy uznawali tylko porządek i świat zmysłowy, kult sprawności intelektualnej prowadził nieuchronnie do rozgrzeszenia Odysseusów a poniżenia Achillesów.
Stąd mógł Platon mówić niejako Hippjaszowi: „Ja wiem, co chroni mądrego człowieka od zbrodni i dlaczego największy mędrzec nie jest największym filutem, ale ty tego nie wiesz i ze swego stanowiska nie masz prawa wiedzieć. Z twojego stanowiska Odysseus i każdy inny oszust kuty i obrotny będzie więcej wart od typów czystych a prostodusznych. W twoim czysto przyrodzonym poglądzie na świat i związanym z nim systemie ocen, ideał sprawności intelektualnej nie ma się czem uchronić od oszustwa i od innej zbrodni“.
Platon dzieli ze sofistami kult dla rozumu, dla wybitnej głowy, dla tęgiego, zdolnego człowieka. Różni się od nich w ocenach etycznych tylko dzięki hipotezie świata i prawa nadziemskiego.
Bez tej hipotezy, uważał, wychodzi się stanowczo poza dobro i zło, zatraca się różnice między Achillesem i Odysseusem, a nawet musi się palmę przyznać ostatniemu. Nie pomogą hippjaszowe powoływania się na prawo pisane, na opinję publiczną. To będą przecież wybiegi poza ramy danego systemu wartości.
Jednakże Platon sam sobie doskonale zdawał sprawę z tego, że jego wiara w nieśmiertelność duszy jest tylko wiarą i przypuszczenie prawa nadprzyrodzonego jest tylko przypuszczeniem. Trzeba sobie