Strona:PL Ormianie polscy.pdf/36

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Ta strona została uwierzytelniona.

wane z przeszłości ormiańskiej w Polsce szaty liturgiczne i naczynia kościelne, obrazy religijne i portrety historyczne, rękopisy i stare druki ormiańskie, dokumenty historyczne, broń ormiańską w Polsce wykonaną, wreszcie dzieła polskie o Ormianach w Polsce, oraz dzieła rozmaitej treści przez Ormian polskich pisane.
Wśród tych zabytków, jedne, starsze wiekiem, przyniesione zostały przez Ormian z ich ojczyzny. Inne, późniejsze, wykonane zostały przez Ormian w Polsce. Niemniej i one mają swe cechy odrębne, świadczące o silnych tradycjach ojczystych, zachowanych przez Ormian mimo ich osiedlenia się na ziemiach polskich.
Ormianie, jako doskonali złotnicy, chętnie sztukę swą ofiarowywali kościołowi. Wykonywali więc przepiękne kielichy, monstrancje, relikwjarze, krucyfiksy, misy, puszki i inne naczynia kościelne, które pokrywali misternie rytemi ornamentami. Jeśli zważy się, jak bogaci byli Ormianie polscy, to musi się stwierdzić, że tych przedmiotów kościelnych zachowało się bardzo niewiele. Wytłumaczyć to można ustawicznemi wojnami, jakie nawiedzały południowo-wschodnie kresy Rzeczypospolitej, i olbrzymiemi okupami, które miasta oblegane, a zwłaszcza Lwów, składać musiały najeźdźcom. W tych ciężkich chwilach wojennych wszyscy obywatele przychodzili kasie miejskiej z pomocą. Otwierały się więc i skarbce kościelne, byle miasto uwolnić od wroga.