480 Grzegórz I.—II Papież. do Rzymu, już stosunki między cesarzem a Papieżem były napięte. Być może, iż Papież nie zgadzał się na nowy uciążliwy podatek poglówBy, podobny do tego, jaki później przez Leona nałożony był ńa Sycylję i Ka-labrję (Theophanes p. 631; cf. Pagi, Crit. Baron, ad an. 726 n. 10). Ita-łja była i tak wyniszczona przez Longobardów, dwór zaś kpolski wcale się nie troszczył o jej obronę, a podatki coraz nowe nakładał. Teraz jednak chodziło, zdaje się, o zabranie majątków kościelnych, na co gdy Gr. nie zezwolił, Leon polecił go usunąć jakimkolwiek sposobem. Oto co opowiada Anastazy bibljotekarz: „(zanim nadszedł edykt pko obrazom) Longobardowie najechali posiadłości cesarskie w Italji, opanowali Narni (w księstwie Spoleto) i Rawennę (potem odebraną za staraniem G'», jak powiemy) i wzięli wielkie łupy. Po niejakim czasie książę (dux) Bazyli, char-tularius Jordanes i subdjakon Jan Lurion spiknęli się na życie Papieża. Maksym, spatbarius cesarski, rządzący księstwem Rzymskiem, przyłączył się do tego spisku, lecz nie mógł znaleść odpowiedniej chwili do jego wykonania. Później, gdy przybył patrycjusz Paweł w charakterze egzarchy, spisek odżył na nowo, lecz został odkryty, a Rzymianie zabili Luriona i Jorda-nesa, Bazyli zaś uciekł do klasztoru. Paweł egzarcba wtedy chciał zabić Papieża, stosownie do rozkazu cesarskiego, eo quod censum in provincia ponere praepediebat (papa) et (imperator) cogitaret suis opibus ecclesias de-nudare, sicut in eaeteris actum est locis, atque alium in ejus ordinare loco" t. j. za to, że Papież nie dopuszczał rozłożenia (nowego) pogłównego na prowincję i opierał się zabraniu majętności kościelnej, jak to Leon zamierzał i nawet wykonał gdzieindziej, i chciał innego Papieża postawić na miejsce G'a. Gdy jednak i zamiar Pawła spełzł na niczóm, „wtedy, mówi dalej Anastazy bibljot., cesarz posłał innego spatarjusza, z rozkazem usunięcia Papieża ze stolicy. Paweł posłał temu spatarjuszowi z Rawenny i z pola pod Rzymem ludzi, jakich tylko mógł zebrać na taką wyprawę. Lecz Rzymianie i Longobardowie powstali na obronę Papieża, zajęli most salaryjski w Spoleto, otoczyli Rzym i nie dopu^pili wywieść Papieża. Tymczasem przybył edykt cesarski, z poleceniem, żeby usunąć wszelkie obrazy... jako rzecz niegodziwą. Jeżeli Papież przystanie na ten rozkaz, będzie w łaskach u cesarza; jeżeli zaś nie, utraci życie. Mąż boży (Grzegorz II) jednak potępił herezję, uzbroił się pko cesarzowi, jak się uzbraja pko nieprzyjacielowi, i rozpisał wszędzie do chrześcjan, aby się strzegli bezbożnych nowości. Wszyscy mieszkańcy Pentapolu (pod tóm imieniem rozumiano miasta: Rimini, Pesaro, Fano, Umana i Ankonę. Mu-ratori, Stor. dTtal. IV 289), również i wojska weneckie sprzeciwili się rozkazowi cesarskiemu i oświadczyli, że nietylko nie pozwolą na zabicie Papieża, lecz owszem będą walczyć mężnie w jego obronie. Wyklęli oni egzarchę Pawła, jako też pomocników i stronników jego. Italowie oświadczyli się uwolnionymi od posłuszeństwa względem cesarza, obrali sobie kilku zwierzchników, a w końcu, dowiedziawszy się o wszystkich złych sprawach Leona, postanowili obrać nowego cesarza i zaprowadzić go do Konstpla. Papież jednak zdołał ich uspokoić i skłonić do zaniechania tych zamiarów, spodziewając się tym sposobem wpłynąć na poprawę Leona." Tak opowiada Anastazy bibljotekarz. To samo mówi i Paweł djakon (Gest. Longob. VI 4 9): „Omnis quoque Ravennae exercitns et Venetiarum taiibns jussis (o zburzeniu obrazów) uno animo restiterunt, et nisi eos prohibuisset Pontifei, imperatorem 6uper se constituere fuissent aggressi."
