Groot.—Gropper. 439 H. Gr. nach seinen Sehriften nad Schicksalen Berlin 1806. Broere, H. Grotius' Ruckkehr zum kath. Glauben, aus d. holi. ttbers v. Ł. Clarus. 1871. (Briachar). S. S. Gropper Jan, ks., ur. z familji mieszczańskiej w Soest, w księstwie Julichu, r. 150 2, sfuchał nauk w Kolonji i tam otrzymał stopień doktora prawa. Zostawszy tamże kapłanem, był scholastykiem przy kościele S. Gereona, kanonikiem przy kościele katedralnym i jednocześnie proboszczem kościoła katedralnego w Bonn. Był to mąż wielkiej nauki i świątobliwości. Arcybiskup elektor koloński Herman Wied używał go bardzo często w sprawach swojej djecezji, mianowicie na synodzie prowincjonalnym r. 15 86, i brał go z sobą na sejmy cesarstwa. Jakoż był on i na sławnym sejmie augsburgskim r. 1580, ale o jego tam działalności nic nie wiemy. G. łącznie z Bucerem (ob.) wygotował projekt do ratysbońskiego Interim (1541) i przytem tak dał Bię uwieść Bucerowi, iż warunki pomienionego traktatu wyszły głównie na korzyść protestantów, za co ściągnął na siebie liczne zarzuty katolików, a szczególniej ze strony Eck'a. Przed odjazdem z Ratysbony G. podobnież, jak i Juljusz Pflug (ob.), uznał za potrzebne prosić cesarza o świadectwo swojego dobrego zachowania się. K. 154 2 i 1 54 5 arcyb. elektor umyślił wprowadzić da swojej djecezji protestantyzm i w tym celu przywołał sobie do pomocy Bucera. G. nie mógł pozostać widzem obojętnym: najprzód upominał on i ostrzegał swego arcypasterza prywatnie, a gdy to nie pomogło, wystąpił jawnie i słowem i pismem przeciwko jego planom, napisał dla kapituły katedralnej znane pismo Antididagma (1544) i tyle sprawił, że Kolonja i jej djecezja pozostały katolickiemi, i w swojem rodzin-nem mieście Soest przy wrócił on (1548) nabożeństwo katolickie. Po złożeniu przez Papieża i cesarza Hermana Wieda z arcybiskupstwa i z ele-ktorstwa (1546), jego następca Adolf hrabia Schaumburg przybrał sobie G'a do pomocy. R. 1 550 wygotował G. swój Większy katechizm, a w na* stępnym 1551 r. udał się ze swoim arcyp. na sobór trydencki, ale musiał go opuścić i wracać do kraju, kiedy (1552) Maurycy saski na czele protestantów wystąpił zbrojnie przeciw cesarzowi i katolikom. Następnie przyłożył G. się do sprowadzenia jezuitów i oddania im gimnazjum trzech koron w Kolonji. W nagrodę jego zasług Papież Paweł IV mianował go, bez jego wiedzy, w Grud. 1555 kardynałem kapłanem tytułu ś. Łucji ia Silice; G. jednak wymówił się od tej godności. Potem, kiedy nie mógł zapobiedz wyborowi napół protestanckiego Gebliarda Mansfelda na arcyb. kolońskiego, wyjechał, zgodnie z życzeniem Papieża, do Rzymu, tam pracował nad uznaniem przez Stolicę Apost. cesarza Ferdynanda I i um. 8 Marca 1559. Chowano go uroczyście i sam Papież miał nad nim mowę pogrzebową, gdzie między innemi wyrzekł: Dominum Gropperum nequaquam amisimus, sed praemisimus (nie straciliśmy go, ale tylko naprzód go wyprawiliśmy). Jako pisarz był G. bardzo czynnym. Wiele jego dzieł za życia jego miało po kilka wydań; najważniejsze z nich są: 1. Det F.rzatiftt Collm Beformotion, 15 88; 2. Canones concilii procincialit colo-nienait 1536, 1538 ; 8. Antididagma, 1544; 4. An die Bomische Kayaerli-che Majestat, 15 45, jest to obrona przeciwko napaściom Bucera; 5. Kon wahrer wesentUcher und bleibemler Gegenwdrtigkeit det Leibes und BluU Christi nach geschehener Contecration, Cflln 1548: jest to główne dzieło G'a; 6. Inatitutio Catholica, 1550, katechizm większy. Cf. Meuter'a art. w Dieringera Kath. Zeitschrift, 1844, II 188. (Hefele). S. S.
