Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 436.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Grochowski. 427 mał od niego kanonję uniejowską (1577) i łowicką, został kantorem kapituły włocławskiej i kustoszem kruszwickim, r. 159 5 dostał parafię czerską i altarję w Warszawie przy kościele Panny Marji. Mało znamy szczegółów życia G'go; znane zaś nie przedstawiają go z pochlebnej strony. Charakteru niespokojnego, światowy, uganiał sig za beneficjami, przyma-wiał sig o godności, pochlebnemi rymami zalecał sig wszystkim znakomitym osobom w kraju, choć znowu satyrami swemi niejednemu sig naraził. Tak np. gdy 1600 r., po śmierci kardynała Radziwiłła, wielu biskupów ubiegało się o bogate po nim biskupstwo krakowskie, G. napisał satyrę p. t. Babie kole, gdzie przekupki krakowskie radzą, kto bgdzie biskupem i każda swego zachwala kandydata. Za to pismo, jako też za inny paszkwil przeciw Zygmuntowi III, G. został pozbawiony beneficjum czerskiego, lecz w więzieniu nie siedział, jak chce Juszyński (ob. Łukaszewicz, Opis hist. kośc. par. djec. pozn. III 82 6), ani przez Baranowskiego, bpa płockiego, nie był pozbawionym dochodów, gdyż w djecezji płockiej nie miał beneficjów. W końcu osiadł G. pod Kruszwicą w Pieckach, małej wioszczynie, bo z trzech kmieci złożonej, a do jego kustodji należącej, i tam żył wspierany hojnością kilku możnych panów, ale pomimo tego zawsze w kłopotach pienigżnych. Żartobliwy zostawił opis swojej lichej rezydencji w tej wioseczcze. Na kilka lat przed śmiercią przeniósł sig G. do Krakowa, jako członek szlacheckiego bractwa Wniebowzięcia N. Panny. Um. 30 St. 1612, pochowany u karmelitów na Piasku, którym przekazał całe swoje szczupłe mienie. G. pisał wiele, rozrzucał sig na wszystkie strony. Oprócz kilku łacińskich, znanych jest jego 39 prac polskich, po większej części wierszem pisanych; niektóre z nich mają wyższą wartość poetycką i wskazują na głębsze jego uczucia religijne. Język w nich jest wzorowy. Uważane są one powszechnie za ozdobg naszej literatury, wylicza je Turowski w swojej „Bibljotece polsk.," który jego Poezje wydał w 2 t. w tejże Bibl. 1859 r. Wymieniamy tu tylko znaczniejsze z prac G'go: Himny kościelne, cokolwiek się ich w brewiarzach teraźniejszych znajduje i niektóre insze, przekładania ks. St. G'go, Krak. 1598; 2 wyd. ib. 159 9 pomnożone p. t. Himny, prozy i cantica kościelne etc.; $ wyd. ib. 1608 popraw, i pomnożone; 4 wyd. ib. 1611; Ś. Cecylja panna i męcz. Chrystusowa, z krótką historją aż do znalezienia ciała jej, teraz powtóre na krnicu roku 1599; 2 wyd. Krak. 1605; Ścieżka pobożnego chrześcjanina, to jest nauki, przestrogi co potrzebniejsze na poratowanie wszystkich zbawienia pragnących, z włoskich skryptów kapłana jednego, Krak. 1600; 2 wyd. ib. 1601; 3 wyd. ib. 1608; Ś. Stanisława krak. biskupa i męczennika żywot, 1 wyd. Krak. 1604; Rytmy łacińskie dziwnie sztuczne i nabożeństwem swem a starodawnością dosyć wdzięczne, uczynione niekiedy od królewioza polsk. Kazimierza Św., przy ciele w Wilnie znalezione, których on w każdy dzień... za modlitwę używał... rytmem polskim wyrażone, Krak. 1 60 6; Wirydarz albo kwiatki rymów duchownych o Dziecięciu Panu Jezusie, na chwalebne Narodzenie jego, uczyniony z wier-szów łacińskich wdzięcznych i uciesznyeh Jakóba Pontana jezuitę, a oddany na kolędę synowi k. j. m. Władysławowi etc., ib. 160 7; Pięćdziesiąt punktów rozmyślania Męki P. Jezusowej służących, przełożone z wierszów łacińskich Jana Dawida S. J. kapłana, ib. 1608; O naśladowaniu Jezusa, Tomasza a Kempis, Kr. 1608; 2 wyd. ib. 1611 p. t. Niebieskie na ziemi zabawy, albo bogomyślne rymy, wyjęte z ksiąg Tomasza a Kempis;