Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 435.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

426 Grochowski. zkąd wróciwszy, został sekretarzem Zygmunta III, kantorem gnieźnieńskim, prepozytem łęczyckim i sandomierskim, kanonikiem (1613), następnie kantorem (1618) przemyślskim, kanonikiem krakowskim (1614). R. 1621 jeździł do Rzymu po relikwje św. Stanisława Kostki i przywiózł z sobą głowę tegoż świętego; posłował też do Grzegorza XV. Na bpstwo przemyskie nominowany przez króla (w Marcu 16 24) za zgodą kapituły, objął tę stolicę przez pełnomocnika d. 2 6 Stycz. 1625 r., a osobiście 2 7 Wrześ. t. r. Djecezja jego była świeżo najazdami tatarów zrujnowana: G. zaraz wziął się do odbudowania miasta Radymna i wsi Eukawca, w Brzozowie upiększył kościół, odbudował i ufortyfikował dworzec bpi i wiele innych pożytecznych dzieł dokonał. Był gorliwym o zachowanie wiary i karności kościelnej. Samuela Świętopełka Bolestraszyckiego, jednego z przedniejszej szlachty ziemi Przemyślskiej, zapozwał do sądu ziemskiego o przełożenie na polski język i wydanie dzieła Piotra Du Moulins, La ticweaute du Papisme. Bolestraszycki od sądu ziemskiego zaappello-wał do trybunału koronnego, lecz i tu skazany został (nie na śmierć, jak pisze Wiszniewski, Hist. lit. VI 98) na pół roku wieży i zapłacenie 200 grzywien pod karą bannicji; książka zaś została publicznie spaloną (Pawłowski, Premislia s. p. 38 8 i 3 94). Proboszcza jednego za to, że dał ślub obcym parafjpnom, G. skazał na publiczną pokutę, aby sam się biczował przez cały psalm Miserere, przed summą, w kościele, i na zapłacenie 20 grzywien. Zamierzał cdbyć wizytę swej djecezji, lecz ograniczył się tylko na Samborzu, resztę zwiedzić poleciwszy dziekanom i archidiakonowi. W pierwszych dniach Września 1627 nominowany bpem łuckim i razem proboszczem miechowskim. Po śmierci Zygmunta III dyssydenci na sejmie konwokacyjnym (16 3 2) wyjednali dla siebie pewne ustępstwa: G. zaniósł pko nim protestację na sejmik brzeski, a gdy stany protestację z ksiąg usunąć kazały, G. ze zmartwienia dostał puchliny, z której um. 7 Stycz. 1633 r. w Janowie. Pochowany w Przemyślu. Łętowski, Katal. kanon. kr. III 39; Pawłowski, Prem. s. p. S89.—2. G. Stanisław, brat poprzedzającego, koadjutor opactwa sieciechowskiego, kanonik gnieźnieński i warszawski, proboszcz ś. Michała na zamku w Krakowie, kustosz sandomierski, archidjakon przemyślski, kanonik krak. (od r. 1616), r. 1684 wstąpił na katedrę lwowską i jednocześnie został opatem sieciechowskim. Um. 1 Mar. 1 644 r. Miał przykre zatargi z swo-jem duchowieństwem: . z franciszkanami o kazanie potwarcze; o zajęcie gwałtowne kościoła ś. Mikołaja z dominikanami, którym podczas processji kazał odebrać N. Sakrament; z jezuitami o wyrabianie i sprzedawanie lekarstw aptecznych (Łętowski 1. c. p. 4 3); z opatem śto-krzyzkim o dobra, niby do Sieciechowa należące; z klasztorem sieciechowskim o przywileje, które chciał klasztorowi odebrać (Gacki, Bened. kl. w Sieciech, p. 192). Wieść współczesna (ob. Łętowski 1. c.) przypisuje G'mu częste powtarzanie tego zdania: „O światku, światku! kiedyby to nigdy nie umierać!" X. W. K. Grochowski Stanisław, ksiądz, jeden z celniejszych poetów polskich z końca XVI i początku XVII w., ur. na Mazowszu r. 1540 z ubogiej szlacheckiej rodziny, uczył się u jezuitów w Pułtusku, gdzie, uczniem jeszcze będąc, odznaczył się satyrycznemi swemi wierszykami. Zaleciwszy się swemi łacińskiemi wierszami prymasowi Karnkowskiemn, otrzy-