Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 388.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

Grecja. 379 naród nie uznał nowego, naznaczonego przez rząd turecki patrjarchy, zaprzestał modlić się za niego i składać mu daninę. R. 1 8 28 prezydent Kapodistria ustanowił do zarządu sprawami kościelnemi czasową kommis-sję z 3 biskupów. R. 18 33 rząd nowego królestwa greckiego, na wniosek 35 zebranych w Nauplji biskupów, ogłosił „prawowierny Kościół wschodni grecki" niepodległym żadnej władzy zewnętrznej, a poddał go, na wzór Rossji, zarządowi stałego synodu, zostającego pod zwierzchnictwem króla i złożonego z 3 biskupów i 2 księży, mianowanych jego członkami przez króla na jeden rok, oraz 2 urzędników świeckich, z których jeden, prokurator królewski, przedstawia prawa korony i, jakkolwiek nie ma głosu, wywiera faktycznie na postanowienia synodu wpływ największy. Synod ten wybiera biskupów i przedstawia do zatwierdzenia królowi. Taki zarząd Kościoła w Grecji patrjarcha konstpltański, po obłożeniu klątwami powstania greckiego, przyjął wreszcie r. 1850, z zawarowaniem sobie tylko pewnych prerogatyw honorowych. Przed powstaniem było w teraźniejszej Grecji 20 metropolji greckich, 2 arcybiskupstwa tytularne i 19 biskupstw. Biskupi mieli dochodu od 2,500 do 70,000 piastrów. Duchowieństwo w ogólności posiadało pod panowaniem tureckióm prawie '/ł część ziemi i jeszcze teraz zostaje w posiadaniu ogromnej własności gruntowej. Djecezje poprzednie były następujące: a) na półwyspie Morei: 10 metropolji: Korynt, Monembasia, Lacedemon, Stary Patras, Tripolizza, Nauplja, Rheontas-Prastos, Olenos v. Gastaumi, Christianoupolis v. Arka-dja, Dimizzana, i 10 biskupstw: Damala, Androussa, Tzernata, Etos, Mai-na, Bresthena, Modon, Koronea Tzernizza, Akoca. b) Na stałym lądzie: 4 metropolje: Ateny, Teby, Lepanto, Nowy Patras, i 6 biskupstw: Talanti. Salona, Poudounizza, Lidorici, Arta, Zeitu/ii. c) Na wyspach Archipelagu: 6 metropolji: Negropont, Egina, Andros, Kea, Siphnos, Paros-Naxos v. Paronazia, 2 arcybiskupstwa: Tinos, Santorin, i 3 biskupstwa: Skyros, Karystos, Skopelos. Wszystkie pomienione metropolje, arcybiskupstwa i biskupstwa, a oraz i 4 nowo utworzone w czasie wojny o niepodległość: Navarino, Kalaorita, Salamis i Syra, zostały skasowane dekretem królewskim 2 Grud. 1833, a na miejsce ich utworzono 10 biskupstw, których djecezje odpowiadają podziałowi administracyjnemu państwa, tak, iż każdy obwód (nomarchja) tworzy jednę djecezję, noszącą imię swojej nomarchji, a główne miasto nomarchji jest oraz rezydencją biskupią. W taki sposób Grecja dzieli się następujące djecezje, z liczbą wiernych, wedle obliczenia z r. 1 870: 1) Attyka i Beocja, 116,40 mil kwadrat., 136,804 dusz, rezydencja Ateny. 2) Euboea, 79,95 mil kwadrat., 82,541 dusz, rezyd. Chalkis. 3) Phthiotis i Phocis, 111,67 mil kwadrat., 108,421 dusz, rezyd. Zeituni (obok dawnej Lamia). 4)Akarnanja i Etolja, 146,07 mil kwadr., 127,693 dusz, rezyd. Missolongi. 5) Argolida i Korynt, 91,25 mil kwadr., 127,820 dusz, rezyd. Nauplja y. Napoli di Romania. 6) Achaja i Elida, 94,31 mil kwadr., 149,561 dusz, rezyd. Patras. 7) Arkadja, 79,62 mil kwadr., 105,851 dusz, rezyd. Tripolizza. 8) Messenja, 62,53 mil kwadr., 130.4 17 dusz, rezyd. Kalamai v. Kala-mata, dawne Pherae. 9) Lakonja, 87,05 mil kwadr., 1 31,740 dusz, rezyd. Sparta. 10) Cyklady, 49,86 mil kwadr. 123,299 dusz, rezyd. Hermupolis v. Nowemiasto Syra, na wyspie Syra. Każdemu z biskupów pomienionycli djecezji zostali dodani: 1 protosynkellos, zastępujący biskupa w razie jego nieobecności, z pensją miesięczną 160 drachm i 1 archi-