Strona:PL Nowodworski-Encyklopedia koscielna T.6 305.jpeg

Z Wikiźródeł, wolnej biblioteki
Wystąpił problem z korektą tej strony.

296 Gfirres. wszystkie tedy swoje nadzieje zwrócił on do jedynego, nieomylnego ich zródla, tak dla pojedyńcych lndzi jako i dla całej ludzkości, do Kościoła, i to było jego drugióm nawróceniem, o któróm bardzo słusznie pisał wówczas W. Mentel: „Jak niegdyś Dante przeszedł od stronnictwa gwel-fów do stronnictwa gibellinów, tak obecnie Gfirres uczynił krok temu przeciwny, w przekonaniu, że już tylko od Kościoła narody oczekiwać mogą ratunku i zbawienia." Odtąd zajął się G. szczególniej głębszem badaniem dziejów, należał do redakcji wychodzącego w Strasburgu pisma Der Katholik i wniósł do dziedziny nauki to światło, które od krótkowi-dzących owego czasu uczonych przyjęte było z zarozumiałym śmiechem, ale które mimo to było jego najpewniejszym przewodnikiem. Ówczesne jego pisma noszą na sobie tego cechę, mianowicie Franciscus ais Trou-va<lour; Emmanuel Swedenborg, Strasb. 1827; przedmowa do Heinrich Suto., 1 829, i wiele innych prac pomniejszych. Jego przemowa do króla bawarskiego Ludwika, przy wstąpieniu tegoż na tron (Standrede an Kdnig Ludwik von Bayern), przy niewygasłym szacunku, jaki ten książę zachował zawsze dla redaktora „Merkurego z nad Renu," spowodowała r. 182 7 powołanie jego do Monachium na katedrę uniwersytecką, co przyniosło najzbawienniejsze skutki dla Bawarji i dla całych Niemiec. Tak tedy G. po dwudziestoletniej przerwie zajął znowu katedrę professorską i rozpoczął nauczanie publiczne, tem bardziej upragnione, że nader mało podobnych jemu ludzi zajmowało te katedry. Glos jego z Monachium rozlegał się na cały świat i wszędzie on był znanym i słuchanym, jak to poświadczają wymownie listy do niego z Ameryki przysyłane pod napisem: „Professorowi Goire-owi w Europie." Wydane następnie jego dzieła należą do najważniejszych dla nauki. Są to: Vel er die Grundlage, Glielerung und Zeilenfolge der Weltgeschichte, Breslau 1830, i Christliche Mystik, Regensb. 1836 —184 2. Tymczasem rząd pruski zaprowadzał u siebie wszechwładztwo państwowe we wszystkich rzeczach, nawet dotyczących wiary i sumienia, i usiłował stłumić wszelkie religijne życie nietylko u katolików, ale i u lutrów. Powziął on naówczas najzupełniej niezasadną i niepraktyczną myśl jakiejś unji religijnej, jakiegoś połączenia różnych wyznań i wytworzenia natomiast jakiegoś nowoczesnego kościoła państwowego. Jednym ze środków prowadzących do tego celu zdały mu się małżeństwa mieszane. Zaczął tedy opiekować się niemi, szczególniej w swoich prowincjach katolickich: Reńskiej i Poznańskiej. Kiedy w następstwie tego arcypasterze obu pomienionych prowincji: Droste-Vischering i Dunin, zostali uwięzieni, G. podniósł swój potężny głos w piśmie p. t. Athana-eiut, Regensb. 1 83 7, gdzie wystawił w całem świetle godzenie gabinetu berlińskiego na wolność sumienia. Kierunek katolicki pism G'a i jego nauki wywołał w przeciwnym obozje, tak protestanckim jak i w bezwyznaniowym, szermierzy naukowych, jak Leo, Marheinecke i Bruno. G. zadał im wszystkim ciężki cios swojóm pismem Triariern, Regensb. 1838,, tak, iż sami jego przeciwnicy przyznali, te nie masz pomiędzy nimi nikogo do mierzenia się z takim zapaśnikiem. Cała jednak tajemnica jego siły i niezwyciężoności w tóm spoczywała, że prawda i prawo były po jego stronie. Założenie w owym czasie pisma czasowego Historisch-polititche Blatter, bardzo ważnego dla katolików w Niemczech, jest także dziełem G'a. Następnie, kiedy wszczęła się walka pojęć religijnych, wywołana przez haniebne dzieło Straussa o życiu Jezusa Chrystusa, G. przyjął w niej udział, napisawszy znakomitą przedmowę do dzieła swego ucznia