Gomar i Gcmaryści.—Gonesius. 279 professorowie protestanccy, pierwej wygnani, już byli otrzymali wolny powrót. R. 158 7 gmina flamandzka w Frankfurcie wezwała go do siebie na pastora. Przyjął to wezwanie i pozostał w Frankfurcie aż do r. 1593, t. j. aż do czasu rozpędzenia onej gminy. W rok potem, 1594, G. został mianowany professorem teologji w Lejdzie, ale, nim tam się udał, pierwej w Heidelbergu przyjął stopień doktora. Potćm spokojnie spełniał swój professorski obowiązek aż do r. 160 3, kiedy Armi-njusz (ob.) został jego kolegą, i wszczął się między nimi spór o potrzebie i naturze łaski, w którym G. stanął na czele stronnictwa rygo-rystów. Wojował z Arminjuszem na wszelki sposób. R. 1608 oba przeciwnicy odbyli między sobą dyskusąję publiczną, w obec- zgromadzenia stanów na sejm zwołanych, a następnego roku znów miała miejsce Uroczysta dysputa pięciu gomarystów z pięcioma arminjanami. Tegoż roku, gdy po śmierci Arminjusza następcą jego obrany został Vorstjusz, G. nie chcąc kolegować z człowiekiem, którym gardził, złożył swój urząd i przeniósł się do Middelburga (r. 16H), Tam przyjął obowiązki predykanta, przy czćm i publiczne miewał odczyty, i na tćm stanowisku pozostał aż do r. 1614. Potem wezwany na professora teologji przez radę uniwersytetu w Sanmur, przez cztery lata zajmował tę posadę i nakoniec przeniósł się do Greningi, gdzie został mianowany i aż do śmierci pozostał pierwszym professorem teologji i języka hebrajskiego. Um. II Stycz. 1641, przeżywszy lat 78. Katedry swej wiernie pilnował i dwa razy tylko na krótki czas jej odjechał, udając się na synody dordrechcki i lejdejski. Z trzykrotnych związków małżeńskich jednego tylko miał syna, a i ten upaarł jeszcze za życia jego. Gomar odznaczał się szczególnie znajomością języków wschodnich. Pisma jego są: Ąnti-Costerus, 1599 —1 600; Exhorlalio Belgica; Specimen doctrinae Arminianae; Judicium de primo articulo Remonstrantium de electione et reprobatione; Lyra Davidis, tudzież Rozprawa o prozodji psalmów; wszystkie wyszły razem, w zupełnem wydaniu dzieł jego, w Amsterdamie 1645 in-f. Zwolennicy Ga, broniący w całym jej rygorze nauki Kalwina o łasce, nazwali się według wodza swego gomarystami. Później podzielili się na intralapsarystów (ob.) i supralapsarystów; ai w końcu nowsza nazwa kontrre-monstrantów wyprowadziła z użycia dawną nazwę gomarystów. Cf. artt. Arminjusz i Baraeveld. (Gams). U. K. Gomołka Mikołaj, kompozytor muzyczny, nr. się w Krakowie, kształcił się w muzyce we Włoszech, nie wiadomo jednak czy u Pale-striny, lubo styl jego naśladował. Um. 5 Marca 1 60 9, r. jako dyrektor kapeli, pochowany w Jazłowcu (dziś w obwodzie Czortkowskim, w Galicji). Kamień grobowy daje mu 4 5 lat życia, zdaje się, mylnie; znakomite bowiem jego dzieło Melodje na psałterz polski (tłumacz. Jana Kochanowskiego) drukowane było w Krak. 1580, trudno zaś przypuścić, aby je napisał w 16 roku życia. Józef Cichocki, przy pomocy Jana Zandmana, wydał w Warszawie 1838 dziesięć pierwszych psalmów Go-molki przepisanych na dzisiejsze nuty, p. t. Śpiewy kościelne na kilka głosów. Gonesius Piotr, ur. 1525 w Goniądzu, miasteczku ziemi Bielskiej, dziś w gub. Grodzieńskiej, zwany ztąd Piotrem z Goniądza, był jednym z pierwszych głosicieli antitrynitaryzmu i anabaptyzmu w Polsce. Początkowo był gorliwym katolikiem i gdy 1550 r. Stankar, nauczyciel jęty-
