270 Goljat.—Gołaszewski. na małe wynagrodzenie pieniężne (Rzyszezewski, Codex dipl. Pol. II p. ,245). Było to bez wiedzy króla i stanów. W następnym roku klęska, przez Łokietka zadana krzyżakom pod Płowcami, jakkolwiek dla zakonu wielka, była jednak małym odwetem za ciągłe napady. Pułk bpa Macieja brał w niej udział. Pod rządami Kazimierza W. bp nasz należał do wszystkich ważniejszych spraw państwa: byl przy koronacji królewskiej; jedzie z królem do Węgier r. 1339, gdzie zawarto umowę o uastępstwo Ludwika; r. 1 343 opiera się traktatowi pokoju z krzyżakami, podpisanemu w Kalisza, po odstąpieniu zakonowi ziem: Pomorskiej, Chełmińskiej i Michałowskiej; wpływa do obrad w Wiślicy, których skutkiem był ów sławny Statut kazimierowski. Wiele czynów na polu działań politycznych tego bpa opisują nasi kronikarze, zwlasza naoczny świadek Janka z Czarnkowa, archidjakon gnieźn. i kanonik kujawski. Co dotyczy prac jego dla dobra djecezji, niewątpliwie ukazałyby się nam nierównie świetniejszemi, gdyby akta kapitulne z owego czasu nie były zaginęły na zawsze. To jednak, co dziś wiemy, stawia Macieja w rzędzie najznakomitszych bpów nietylko tej djecezji, lccz i kraju całego. Wśród szczęku broni, łuny pożarnej i krwi potoków nie można było z zupełnem wylaniem się pracować nad wzrostem pobożności biednego i w nędzy pogrążonego ludu, ani go zgromadzać na zgliszcza świątyń. To nam usprawiedliwi bullę Innocentego VI, który dowiedziawszy się (może od szkalujących bpa krzyżaków), że w tej djecezji od dość dawna zaniedbane kanoniczne wizyty, upomina Golanczewskiego, aby czy to sam, czy przez kogo innego dopełnił tego przepisu prawa (Theiner I f. 562 r. 1 355). Za to pozostały nam fllady działalności Macieja w innych obowiązkach pasterskich. Był na synodzie prowinc. (zapewne r. 1350), na którym wprowadzano w wykonanie ustawy pko biczownikom, przybyłym z Węgier (Damalewicz, Vi--tae Vladislavien. Eppor. p. 240); bronił własności Kościoła i wiele dóbr przez poprzedników utraconych odzyskał. Damalewicz p. 242 wylicza dość znaczną liczbę włości, do stołu bpiego nabytych. Postarał się o uwolnieuie od podatków dóbr bpich i kapitulnych, położonych w ziemi Łęczyckiej (Rzyszezewski, Kodeks II p. 6 6 2). Wszystkie nieledwo nasze kodeksy dyplomatyczne obejmują liczne akty, w których ten bp brał udział, lub był ich głównym działaczem. Zatwierdzenie przywilejów, danych bpom kujawskim przez ks. kujaws. Ziemiomysia r. 1 268, wyjednał u Jana XXII r. 1 328 (Iheiner, Monum. hist. Pol. I 3 12). Bullą tegoż Papieża z r. 1 327 zapewnił swej djecezji granice, umówione r. 1321 między Gerardem kujawskim i Florjanem bpem płockim (Theiner ib. I f. 302). Bronił pierwszeństwa, bpom kujawskim w kraju przyznanego, a być może, iż w tem chciał ubiedz nawet bpów krakowskich (Fiekosiński, kodeks dyplom, katedry krak. I p. 167 i p. 174). Nietylko krzyżakom, lecz i sąsiadowi, bpwi kamińskiemu, opędzać się musiał, gdy mu ten dwa kościoły parafjalne z 37 wsiami do swej djecezji włączył (r. 1335, Theiner, Monum. I 366). Wśród najsmutniejszych i najopłakańszych okoliczności rządząc djecezją, z obszernych dóbr bpich nie miał pożytku, o czem wiedząc wielki jego przyjaciel i opiekun, Papież Jan XXII, przyłączył do stołu bpiego prepozyturę Św. Michała na zamku krakowskim, której tylko kollacja z dawna do bpów kujawskich należała (Theiner ib. p. 307). Niewiele zapewne polepszyła ona stan funduszów bpich, a Maciej
