268 Godziny kanoniczne.—Golanczewski. ustawami, jakie księży obowiązywały. Jedni tylko część tychże pacierzy odprawiali, np. officjum mniejsze albo godzinki o N. M. P., officjum za zmarłych, i t. p.; drudzy z całego brewjarza korzystali. Niekiedy w ojczystym, częściej przecież w kościelnym mówiono go językn. Ztąd mamy po polsku: „Wigilje za zmarłe dusze," które Konst. Małkowski pomieścił w dziele: Przegląd najdawniejszych pomników języka polskiego, Warsz. 1872 (Bibl. warsz. 1 873 I 161); a także inne ustępy brewjarzowych modłów. Niewiasty nawet w godzinach kanon, wielbiły Boga, zwłaszcza czynił to dwór królewski. Ks. Skarga w żalobnóm kazaniu na pogrzebie Anny Kakuszaoki, żony Zygmunta III, powiada, że ta pani codziennie na nieszporach o godzinie 4 bywała i brewjarz po łacinie odmawiała. X. S. Ch. Goffine Leonard, ur. r. 16 48 w Kolonji, r. 1 669 wstąpił do norbertanów w Steinfeld, w ówczesnćm księstwie Julichu, i następnie przez lat wiele pełnił obowiązki kapłańskie w Oberstein i Kosfeld, w djecezji monastyrskiej, z wielką gorliwością, która zjednała mu tak powszechne poważanie, że mu je oddawali sami nawet nieprzyjaciele Kościoła. Największą sławę mu przyniosła jego Chrześcjartsko-katolicka księga do nauki i zbudowania (Ckr^stkatholisches Unterricht.s—un i Erbauungsbuch), znana powszechnie z wielkiej liczby wydań (tłum. franc. p. t. Goffine, ou Manuel pour la sanctijicalion des dimanches et fetes, trad. de 1'allem. sur 1'ódition du R. P. Fiorentini, par dom Placide Moura, Besanęon 1850; trad. par nn professeur du petit sśmina re, Tournai 1860. Z niemieckiego wydania przełożył ks. Kozłowski, p. t. Zbiór dzieł katolickich ku uświęceniu i zbudowaniu. Książka do nauki i nabożeństwa kościelnego i domowego dla wszystkich katolików, Poznań 1846 — 4 7, 2 v. in-8.; ib. 1860 w i v.). Jest to krótki wykład Ewangelji i epistoł na wszystkie niedziele i święta, z dołączeniem równie krótkich objaśnień, przypadających na te dni kościelnych ceremonji i modlitw. G. um. świątobliwie 11 Sierpnia 1719 r. Golanczewski Maciej, bp kujawski, h. Topor (Długosz i Kromer dodają mu przydomek Paluka), syn Slawnika, kasztelana nakielskiego, i Małgorzaty. Długosz podaje, że matka w jednym porodzie wydać jakoby miała na świat 12 niemowląt, lecz po chrzcie św. pomarły; jeden tylko Maciej pozostał przy życiu. Staranne odebrał wychowanie. Odbywszy nauki, poświęcił się stanowi duchownemu, w którym wiele spotkało go zaszczytów. Był dziekanem włocławskim, kanonikiem krak., płockim, poznańskim i wrocławskim (Theiner, Monum. hist., Pol. I f. 187 sq.). Gdy Gerward, bp kujawski, popierając u Stolicy Ap. sprawy Kościoła i kraju, r. 1323 umarł w Awinjonie. Papież Jan XXII, nie czekając wyboru kapituły, z prawa sobie służącego stolicę bpią kujawską ofiarował Bernardowi de Montevalrano, archidjakonowi sykalowskiemu z djecezji bituryceńskiej, ale ten nie przyjął. Oddał więc osierocone bpstwo Maciejowi Gołańcz., towarzyszowi podróży zmarłego Gerwarda. Bulla w tym celu wydana w Awinjonie 8 Nonas Decemb. t. r. 1 3 23 (Theiner ibid. f. 178) ')• Piotr, kard. prenestyński, wyświęcił go tamże w m. Stycz. ') Mylnj jest zatem data dokumentu, pomieszczonego w świeżo wydanym Srzez p. riekosińskiego KMsic katedry krak. p, 167 n. 131, gdyi Nono Kalen-a« Novemb. 1333 r. Golanczewski nie był jeszcze bpem.
